Poradnik pacjentki Zdrowie

Jak działa układ pokarmowy człowieka?

Jednym z pierwszych układów, które wytworzyły najbardziej nawet prymitywne zwierzęta był układ pokarmowy – trudno sobie bowiem wyobrazić życie bez jedzenia. Jak jest zbudowany, do czego służy i co wchodzi w jego skład?

Jednym z pierwszych układów, które wytworzyły najbardziej nawet prymitywne zwierzęta był układ pokarmowy – trudno sobie bowiem wyobrazić życie bez jedzenia. Jak jest zbudowany, do czego służy i co wchodzi w jego skład?

Układ pokarmowy człowieka służy odżywianiu, czyli przerabianiu pokarmu na składniki możliwe do wchłonięcia, następnie na transporcie niektórych elementów do krwi i zmagazynowaniu innych przez wątrobę. W końcu – do wydalenia tego, co zostało po przetworzonym pokarmie, w postaci stolca.

Cały układ pokarmowy składa się z przewodu, którym pokarm wędruje oraz gruczołów, które umożliwiają jego trawienie.

Przewód pokarmowy zaczyna się jamą ustną, w której pokarm gryziemy i nawilżamy śliną pochodzącą ze ślinianek, by w rezultacie stworzyć kęs możliwy do łatwego przełknięcia. Następnie przez gardło pokarm szybko i bez naszej kontroli przechodzi do przełyku.

Przełyk ma za zadanie transportować pokarm przez szyję i klatkę piersiową do jamy brzusznej, a konkretnie do żołądka. Służą temu mięśnie, które kurcząc się “przepychają” kęsy pożywienia w odpowiednią stronę (dlatego treść pokarmowa ląduje w żołądku nawet wtedy, gdy łykamy coś wisząc do góry nogami).

I to właśnie w żołądku pokarm pozostaje nieco dłużej – tu jest mieszany z sokiem żołądkowym, rozpoczyna się trawienie, dzięki ruchom żołądka pokarm jest mieszany, bardziej rozdrabniany, zaś kwas solny zabija większość drobnoustrojów, które dostały się tutaj przy okazji.

Następnie porcjami płynna zawiesina przechodzi do dwunastnicy, która jest pierwszym odcinkiem jelita cienkiego. To tutaj dostarczane są enzymy trzustki oraz żółć z wątroby, które umożliwiają chemiczny rozkład tego, co spożywamy, na składniki gotowe do wchłonięcia.

Później cała zawartość przechodzi do jelita cienkiego. Ten odcinek, dzięki licznym kosmkom na swojej powierzchni, umożliwia wchłonięcie pokarmu. Całkowita powierzchnia jelita cienkiego to prawie 200m kwadratowych, co odpowiada wielkości boiska. To dzięki temu wchłanianie jest szybkie i wydajne.

To, czego się nie da strawić, przechodzi do jelita grubego. W pierwszym jego odcinku dochodzi do odciągnięcia wody z pozostałości treści pokarmowej. W drugiej części okrężnicy formuje się stolec. Ten zaś gromadzi się w odbytnicy i gdy osiągnie odpowiednią objętość, zostaje wydalony.

Gruczoły będące częścią układu pokarmowego to, oprócz wspomnianych wcześniej ślinianek, wątroba i trzustka, bez których pokarm po prostu nie zostałby strawiony, do tego procesu bowiem konieczne są enzymy przez nie wydzielane.

Ludzki układ pokarmowy umożliwia nam bycie stworzeniami wszystkożernymi – to znaczy, że możemy spożywać zarówno pokarmy roślinne jak i zwierzęce.

Dodaj komentarz

Twój adres email nie zostanie opublikowany. Pola, których wypełnienie jest wymagane, są oznaczone symbolem *