Każdy z nas ma różne potrzeby. Niektóre z nich możemy zaspokoić samodzielnie. Pozostałe realizujemy przy wsparciu innych ludzi – partnera, przyjaciół, rodziców, przewodników duchowych etc. Niestety często mylimy się, sądząc, że nasi bliscy doskonale wiedzą, czego od nich oczekujemy. Miłość utożsamiamy z umiejętnością czytania w myślach, co stanowi duży błąd. Wychodząc z tego założenia, nie sygnalizujemy swoich oczekiwań, przez co doświadczamy rozczarowania. Jak wyrażać potrzeby, by inni chcieli je zaspokoić?
Komunikacja potrzeb w związku – z czego wynikają problemy? Nieznajomość własnych oczekiwań
Dlaczego nie wyrażamy swoich potrzeb? Przyczyny są różne. Zdarza się, że nie sygnalizujemy ich, bo sami nie wiemy, czego od innych oczekujemy. Nie potrafimy nazwać swoich potrzeb, mamy z nimi kiepski kontakt. Jeśli dorastaliśmy w domu, w którym doświadczaliśmy deprywacji (zaniedbywania) wskutek niedojrzałości lub nieobecności opiekunów, możemy nie znać swoich oczekiwań. Nikt nie nauczył nas mówić o swoich potrzebach. Na szczęście w dorosłym życiu możemy nad tym popracować.
Otwarta komunikacja potrzeb w związku a lęk przed odrzuceniem i schemat wadliwości
Zdarza się, że wiemy, czego oczekujemy od innych, ale otwarta komunikacja potrzeb stanowi dla nas trudność. Towarzyszy nam lęk przed odrzuceniem, wyśmianiem i krytyką. Boimy się odsłonić i pozwolić sobie na intymność. Takie podejście reprezentujemy, gdy w dzieciństwie spotykaliśmy się z nadmierną krytyką. Drzemie w nas schemat wadliwości, który został wyodrębniony przez Jeffreya Younga. Niekiedy idzie on w parze ze schematem porażki – prosiliśmy o coś, ale nigdy tego nie otrzymywaliśmy. Nie udało nam się “zasłużyć” na zainteresowanie naszych rodziców.
Do kogo adresować swoje potrzeby? Dlaczego partner nie zaspokoi potrzeby bezwarunkowej miłości?
Jak wyrażać potrzeby, by inni chcieli je zaspokoić? Przede wszystkim przyjrzyjmy się własnym oczekiwaniom. Pozwólmy sobie na całkowitą szczerość. Czy ta osoba, do której zgłaszam się, może zaspokoić tę potrzebę? Niekiedy dążymy do realizacji oczekiwań z dzieciństwa. Zgłaszamy partnerowi potrzeby dziecka, a jego samego obsadzamy w roli rodzica. Zastanówmy się, czy nasze oczekiwania wynikają z teraźniejszości, czy z przeszłości. Potrzeba bezwarunkowej miłości jest zaadresowana do rodzica. Miłość partnerska rządzi się własnymi prawami. To, czego nie dali nam rodzice, nie zostanie zaspokojone przez inne osoby. Dobra wiadomość jest taka, że sami możemy sobie to ofiarować, wzmacniając pozycję zdrowego dorosłego, który z empatią podchodzi do wewnętrznego dziecka.
Jak wyrażać swoje potrzeby, aby inni chcieli je zaspokoić?
Wiemy już, do kogo adresować swoje oczekiwania. Teraz zajmijmy się tym, jak wyrażać potrzeby, by inni chcieli je zaspokoić. Pomogą w tym poniższe kroki.
- Nie obwiniaj partnera. Bardzo często, gdy czegoś nam brakuje – czułości, rozmów, seksu, dajemy upust swojej frustracji, co oddala nas od rozwiązania problemu. Np. mówimy partnerowi: jesteś taki oziębły i nieczuły, a ja przez ciebie czuję się nieszczęśliwa.
- Nie żądaj. Niekiedy uważamy, że pewne rzeczy nam się należą. Zapominamy przy tym, że mamy prawo sygnalizować swoje potrzeby, ale druga osoba może odmówić ich realizacji. Zacznij mnie częściej przytulać, mam swoje prawa jako twoja żona! To nie jest dobry komunikat.
- Nie osądzaj partnera. Fakt, że on nie zaspokaja Twoich pragnień, nie daje Ci prawa do jego oceniania. Postępując w ten sposób, niszczysz więź, jaka zrodziła się między Wami. Co z tobą jest nie tak? Inni uprawiają seks ze swoimi partnerkami codziennie, a ciebie nie można doprosić się o szybki numerek.
- Jasno wyrażaj swoje potrzeby. Nie korzystaj z ogólników, bo niekoniecznie otrzymasz to, o co prosisz. Jeśli mówisz: brakuje mi bliskości, on może uznać, że chcesz seksu. Tymczasem Tobie chodzi o przytulanie i trzymanie się za rękę.
- Proś tylko o jedną rzecz. Jeśli sformułujesz całą listę oczekiwań, przytłoczysz swojego partnera. Gdy poprosisz o to, aby częściej Cię przytulał, a on odpowie na Twój komunikat, podziękuj mu za to. Fundując drugiej osobie pozytywne wzmocnienie, zachęcasz ją do częstszego wychodzenia naprzeciw Twoim oczekiwaniom.
Potrzeby w związku – obie strony mają prawo je wyrażać
Wyrażanie potrzeb to prawo, które przysługują obu stronom. Reaguj na oczekiwania partnera. Niezależnie od tego, czy zamierzasz zrealizować jego prośbę, czy odmówić z ważnego dla siebie powodu, stosuj uprawomocnienie. Zauważ, że potrzeba drugiej osoby jest realna, uzasadniona i normalna. Np. rozumiem, że masz większy apetyt na seks. To zrozumiałe, gdyż erotyczna sfera życia jest bardzo ważna. Wielu mężczyzn ma wysokie libido. Moje obecnie spadło, bo jestem tuż przed okresem.
Kiedy stosować uprawomocnienie?
Każda potrzeba, która jest realna, uzasadniona i normalna, zasługuje na uprawomocnienie. Wszyscy oczekujemy, że spotka się ze zrozumieniem, nawet gdy nie zostanie zaspokojona. Psycholodzy zachęcają, aby uprawomocniać:
- emocje,
- potrzeby,
- przekonania i opinie,
- działania,
- cierpienie.
Otwarta komunikacja oparta na asertywności a empatia
Otwarta komunikacja potrzeb w związku przebiega dużo lepiej, gdy obie strony korzystają z empatii. Potrafią wczuć się w położenie partnera, zrozumieć jego emocje i oczekiwania. Jednocześnie umieją wyjaśnić w asertywny sposób, dlaczego nie zaspokoją pewnych potrzeb. Udany związek bazuje też na umiejętności przepraszania. Nie zawsze dobrze odczytujemy komunikaty drugiej strony i wyrażamy własne. To dobry moment, aby zatrzymać się i przeprosić. Postępując w ten sposób, umacniamy i pogłębiamy więź.
Magdalena Kukurowska – copywriterka psychologiczna z wieloletnim doświadczeniem, która z zainteresowaniem zgłębia motywy ludzkich zachowań.
Bibliografia:
- Skeen M.; Lęk przed opuszczeniem; Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 2023
- Szałachowski R.; Komunikowanie się a jakość bliskiego związku; Wydawnictwo Difin, 2023