Zmiany powstające w jamie ustnej zwykle pojawiają się niespodziewanie i mogą w znaczący sposób utrudniać jedzenie, picie, a nawet mówienie. Przyczyn ich występowania może być wiele i czasem ciężko jest postawić jednoznaczną diagnozę. Wśród nich znajdować się mogą czynniki infekcyjne – wirusy, bakterie i grzyby – ale również mogą mieć związek z chorobami ogólnoustrojowymi. Podłoże zmian może być także wyłącznie mechaniczne. Szeroki wachlarz przyczyn powoduje niemałe problemy terapeutyczne, gdzie z uwagi na znaczny dyskomfort bardzo ważne jest szybkie i skuteczne leczenie.
Po pierwsze: higiena jamy ustnej
Chcąc nie dopuścić do powstania uciążliwych zmian w jamie ustnej, bardzo ważne jest przestrzeganie podstawowych zasad higieny. Dotyczy to zwłaszcza dolegliwości, w których znaczną rolę odgrywają bakterie. To właśnie przez bakterie namnażające się w szczelinach zębów powstaje większość schorzeń jamy ustnej, np. zapalenie dziąseł. Dlatego zaleca się szczotkowanie zębów co najmniej 2 razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku. Dodatkowo każdorazowo należy pamiętać o nitkowaniu przestrzeni zębowych oraz płukaniu jamy ustnej płynami o działaniu antybakteryjnym.
Po drugie: odpowiednia dieta
Składniki odżywcze zawarte w diecie mają bardzo znaczący wpływ na stan zdrowia jamy ustnej. Niedobór niektórych witamin, takich jak: C, D, witaminy z grupy B, a także makroelementów: wapnia czy kwasu foliowego, może skutkować chorobami zębów, przyzębia, dziąseł, języka lub podniebienia. Racjonalne odżywianie powinno opierać się na jak największym spożywaniu produktów pochodzenia roślinnego, jedzenia mało przetworzonego i opartego na świeżych składnikach. Należy ograniczyć także konsumpcję pożywienia ostro przyprawionego i bardzo gorącego, co w znaczącym stopniu może podrażniać błonę śluzową jamy ustnej.
Po trzecie: kontrole stomatologiczne
Najlepszym sposobem skutecznego przeciwdziałania zmianom w jamie ustnej są regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym. To właśnie dzięki czujnemu oku specjalisty jesteśmy w stanie w odpowiednim czasie podjąć leczenie i zapobiec dalszemu rozwojowi dolegliwości. Zaleca się, aby wizyty odbywały się co najmniej 2-3 razy w roku. Należy także kontrolować ilość kamienia nazębnego, który gromadzi się na powierzchni zębów. Stanowi on poważne zagrożenie dla stanu zdrowia dziąseł i powinien być systematycznie usuwany w profesjonalnym gabinecie.
Po czwarte: leczenie powstałych zmian
Nie wolno bagatelizować zmian pojawiających się w jamie ustnej. Wśród nich mogą znajdować się: owrzodzenia (tzw. afty), rany spowodowane przygryzieniem błony śluzowej, pierwsze oznaki zapalenia dziąseł, infekcje grzybicze czy manifestacje różnych chorób układu pokarmowego (np. choroba Crohna, celiakia). W każdym niepokojącym przypadku należy skierować się do lekarza, który przepisze odpowiednie leczenie. Natomiast jeżeli zmiany są spowodowane znanym czynnikiem, np. urazem mechanicznym, lub jak w przypadku aft i owrzodzeń – są bardzo bolesne, warto sięgnąć po łagodzące środki farmakologiczne, tj. Anaftin żel, który szybko łagodzi ból izolując zmianę od czynników drażniących i wspomaga gojenie owrzodzenia. W przypadku gdy uszkodzenia w jamie ustnej są liczne, można sięgnąć po produkty w formie płynu do płukania jamy ustnej zwierające kwas hialuronowy, aloes czy wyciągi z rumianku i szałwii – z łatwością pokryje wszystkie zmiany nawet w trudno dostępnych miejscach jamy ustnej łagodząc dolegliwości.
