Praktycznie każdy człowiek czegoś się boi. Jedni czują się zaniepokojeni inflacją. Drugim doskwierają lęki egzystencjalne. Nie brakuje też ludzi cierpiących na fobie społeczne. Choć lęk z punktu widzenia ewolucji ma nas uchronić przed zagrożeniem, to czasem wynika się spod kontroli. Wywołuje wówczas liczne szkody i negatywnie oddziałuje na naszą psychikę. Co powodują lęki?
Spis treści:
- Czym jest paranoja?
- Tłumienie lęku – do czego prowadzi?
- Do czego prowadzą lęki egzystencjalne?
- Poszukiwania duchowe jako odpowiedź na lęki egzystencjalne
- Co powodują lęki?
- Jak zapanować nad lękiem?
- Jak radzić sobie z lękiem? Skup uwagę na czymś angażującym myślenie
- Co wyzwala lęk? Triggery emocjonalne
- Dlaczego warto wyjść poza strefę komfortu?
Czym jest paranoja?
Patologiczne lęki, to nic innego jak paranoja, pojawia się wówczas, gdy ktoś uważa, że inni czyhają na jego majątek lub bezpieczeństwo. Osoba dotkniętym tym schorzeniem psychicznym może też wszędzie widzieć diabła lub potencjalnych gwałcicieli. Ktoś taki ma poważny problem, ponieważ traci kontakt z rzeczywistością. W ataku paniki paranoik może skrzywdzić siebie lub inną osobę.
Tłumienie lęku – do czego prowadzi?
Maskowany lęk może przybierać postać innych emocji, których często nie łączymy ze strachem. Np. bojąc się odrzucenia, możemy reagować wobec innych agresją i złośliwością. Czasem przeraża nas pogarszająca się sytuacja ekonomiczna, ale rodzice zawsze nas wyśmiewali, gdy borykaliśmy się ze strachem, dlatego próbujemy go zignorować, przez co odczuwamy smutek.
Do czego prowadzą lęki egzystencjalne?
Najgorsze są jednak lęki egzystencjalne. Te towarzyszą każdemu człowiekowi. Każdy z nas przemija. Każda sekunda przybliża nas do śmierci i dzieje się to od momentu narodzin. Możemy to zaakceptować lub próbować z tym walczyć. Lęki egzystencjalne są jednak słabo przez nas zarządzane. W rezultacie albo wmawiamy sobie, że ktoś wymyśli lek na długowieczność albo uciekamy w różnego rodzaju uzależnienia. Nadmiernie poprawiamy urodę, korzystając z zabiegów medycyny estetycznej. Zbytnio koncentrujemy się na gromadzeniu dóbr materialnych. Mamy obsesję na punkcie zdrowego stylu życia i odżywiania.
Poszukiwania duchowe jako odpowiedź na lęki egzystencjalne
Co powodują lęki egzystencjalne? Czasem przyczyniają się do tego, że rozpoczynamy poszukiwania duchowe. Zwracamy się w kierunku religijności, modlitwy, medytacji czy warsztatów psychologicznych. To bardziej adaptacyjne rozwiązania niż uciekanie w nałogi, w tym zakupoholizm czy ortoreksję.
Co powodują lęki?
Niestety lęki często popychają nas też w szpony nałogu. Nie każdy radzi sobie z własnym strachem. Lęk przed odrzuceniem sprawia, że dla kurażu pijemy parę głębszych, a dopiero później do kogoś podchodzimy, by zagadać. Nie potrafimy bawić się ze znajomymi bez alkoholu. Niektórzy nie umieją normalnie funkcjonować, ponieważ odczuwane lęki ich paraliżują. Aby pójść do pracy, zajmować się domem, sięgają po narkotyki lub antydepresanty. Tak, od tych ostatnich też można się uzależnić, zwłaszcza gdy pozyskujemy je w nielegalny sposób. Uzależnienie to bardzo często zagłuszanie lęków, które jednak nie rozwiązuje problemów. Nałogi zawsze destrukcyjnie wpływają na nasze życie. Flaszka wódki, odrobina alkoholu przed zaśnięciem czy działka narkotyku stają się sensem naszego życia.
Jak zapanować nad lękiem?
Skoro wiemy już, co powodują lęki i zazwyczaj nie są to strategie adaptacyjne, przejdźmy do rozwiązań, które pozwalają zapanować nad strachem, a zarazem nie wpływają szkodliwie na nasze życie. Bardzo często rozmowa z przyjaciółką pozwala nam zapanować nad lękiem. Ważne, aby była to życzliwa osoba, która ma spokojne usposobienie. Ktoś taki może pomóc ukoić nasze nerwy.
Jak radzić sobie z lękiem? Skup uwagę na czymś angażującym myślenie
Jak radzić sobie z lękiem? Możemy próbować skupić się na chwilę na czymś innym, co angażuje myślenie. Np. stresujesz się rozmową z właścicielką mieszkania, które wynajmujesz. Spróbuj skupić się na pracy i zarabianiu pieniędzy. Gdy po wyjściu z biura przypomnisz sobie o trudnej rozmowie, zobaczysz, że masz wiele rozwiązań, z których możesz skorzystać. Przede wszystkim dostrzeżesz nadzieję na porozumienie z człowiekiem, którego trochę się obawiasz. Gdy ogarnia nas lęk, często przestajemy myśleć logicznie. Dajemy się zalać trudnym emocjom. Tymczasem rzeczywistość wcale nie jest taka straszna, jak wydawała się na pierwszy rzut oka.
Co wyzwala lęk? Triggery emocjonalne
Zastanów się, co wyzwala lęk? Nie zawsze są racjonalne przesłanki. Często nasze stany lękowe wynikają z przekonań rodziców. Np. wynajmujesz mieszkanie, nie masz z nim większych problemów, jednak wciąż boisz się właścicielki i jej nie ufasz. Z czego to wynika? Może twój ojciec był osobą chwiejną emocjonalnie, po której można było się wszystkiego spodziewać. Raz reagował euforią, by po 5 minutach nas krytykować. W rezultacie postrzegasz innych ludzi, głównie tych, od których zależy coś ważnego, jako niepewny obiekt, którego zachowanie ciężko przewidzieć.
Dlaczego warto wyjść poza strefę komfortu?
Z lękiem, który nas czasem obezwładnia, warto spróbować się zmierzyć. Taka konfrontacja pozwala normalnie żyć i funkcjonować. Kiedy pokonamy lęk przed odrzuceniem, zaczniemy wychodzić do ludzi i proponować im spotkania. Nagle okaże się, że otoczenie chętnie się z nami umawia i jest zadowolone ze wspólnie spędzonego czasu. Dzięki technice ekspozycji na to, czego się obawiamy, możemy postarać się, aby już nic dobrego nas nie omijało.