Siedzący tryb życia jest określeniem na sposób funkcjonowania, w którym to ogranicza się aktywność fizyczną, a przez większość czasu przyjmuje się pozycję siedzącą. W XXI wieku jest to prawdziwa plaga i ma związek z coraz dłuższymi godzinami pracy, która coraz częściej jest wykonywana przed ekranem komputera. Sprzyja to wielogodzinnemu siedzeniu, bez jakiejkolwiek aktywności fizycznej. Taki tryb życia ma wszechstronnie negatywny wpływ na nasz organizm. Jedną z ważniejszych zależności jest jego niekorzystne działanie na zdrowie naszych nóg. W tym artykule opisano choroby nóg, którym sprzyja siedzący tryb życia.
Zakrzepica żył głębokich
Jest to poważny stan, w którym dochodzi do powstawania zakrzepów, zlokalizowanych w żyłach głębokich (poniżej powięzi) kończyn dolnych. Takie zakrzepy mogą narastać i odrywać się. Wówczas wraz z krwią wędrują zwykle do płuc, gdzie mogą wywoływać zatorowość płucną, potencjalnie zagrażającą życiu. Wiele czynników sprzyja powstawaniu zakrzepicy żył głębokich, m.in.:
- siedzący tryb życia,
- przewlekłe unieruchomienie,
- nowotwory złośliwe,
- nadmierna krzepliwość krwi.
W zapobieganiu i leczeniu tej choroby znaczenie ma dbanie o regularne pobudzanie działania mięśni nóg (poprzez chodzenie, stawanie na palcach), co zmniejsza zastój krwi i tendencję do jej krzepnięcia[1].
Żylaki kończyn dolnych
Kolejnym ważnym potencjalnym następstwem siedzącego trybu życia dla naszych nóg jest rozwój żylaków kończyn dolnych. Są to nieprawidłowo poszerzone powierzchowne żyły, przebiegające w obrębie nóg, głównie podudzi. Do ich rozwoju predysponuje długotrwały zastój krwi w obrębie żył nóg, co ma miejsce podczas długotrwałego siedzenia ze zgiętymi nogami. W takiej pozycji nie działa naturalna pompa mięśniowa, która przepompowuje krew do góry. Długo utrzymujący się zastój powoduje poszerzenie żył i uszkodzenie ich zastawek (które mają zapobiegać cofaniu się krwi), a z czasem może prowadzić do zwężenia ich światła lub całkowitego zamknięcia. Dlatego ważne jest im zapobieganie, poprzez dbanie o zdrowy styl życia:
- codzienną aktywność fizyczną,
- unikanie długiego siedzenia i stania bez ruchu,
- robienie sobie przerw podczas siedzenia, aktywowanie pompy mięśniowej (poprzez stawanie na palcach, napinanie mięśni łydek),
- noszenie pończoch lub podkolanówek o stopniowanym ucisku.
W łagodzeniu dolegliwości związanych z żylakami kończyn dolnych stosuje się także leki. Jednym z nich jest Lioton, czyli żel zawierający heparynę. Hamuje ona krzepnięcie krwi, co ułatwia jej przepływ przez żyły. Ma działanie przeciwobrzękowe, przeciwzapalne i poprawia mikrokrążenie[2].
Rekomendacje:
[1] H., M., Phillippe, Overview of venous thromboembolism. Am J Manag Care. 2017 ;23(20 Suppl), s. 376-382.
[2] F. Lin, S. Zhang, Y. Sun, The management of varicose veins. Int Surg. 2015 Jan;100(1), s. 185-189.
