Dorosłe kobiety, które są aktywne seksualnie, narażone są na różnego pochodzenia infekcje intymne. Za stany zapalne pochwy najczęściej odpowiadają infekcje grzybicze i bakteryjne. Ich objawy zazwyczaj są dość charakterystyczne i dokuczliwe, chociaż na początkowym stadium choroby pacjentka może mieć problem z odróżnieniem zapalenia pochwy pochodzenia grzybiczego i bakteryjnego. W jaki sposób można odróżnić grzybicę pochwy od jej zakażenia bakteryjnego?
Stan zapalny pochwy – skąd się bierze i co należy o nim wiedzieć?
U kobiety stany zapalne pochwy mogą pojawiać się z wielu przyczyn. Problemem nie zawsze (choć często) jest niewłaściwa higiena osobista, ale też duża aktywność seksualna i częste zmienianie partnerów. Problem może też pojawiać się w związku z długotrwałym stosowaniem antybiotyków bądź cytostatyków, poza tym ryzyko jego wystąpienia zwiększają niektóre schorzenia, w tym na przykład cukrzyca i zaburzenia hormonalne. Większe ryzyko infekcji intymnych dotyczy też kobiet w ciąży i w okresie menopauzy, a także przyjmujących antykoncepcję hormonalną. Znaczenie może mieć też stresujący tryb życia, otyłość, dieta bogata w cukier i wiele innych czynników.
Pojawiające się u kobiety objawy, które mogą wskazywać na infekcje intymne pochodzenia grzybiczego lub bakteryjnego, w żadnym wypadku nie powinny być lekceważone. Bardzo często można już na podstawie samych objawów towarzyszących rozróżnić, czy kobieta ma do czynienia z zapaleniem pochwy na tle bakteryjnym, czy też grzybiczym. Trzeba jednak też wiedzieć, że możliwe są infekcje mieszane, a w tym przypadku konieczne jest wdrożenie leczenia skojarzonego przeciwbakteryjnego i przeciwgrzybiczego.
Grzybica pochwy – objawy charakterystyczne
Za rozwój grzybicy pochwy odpowiadają drożdżaki Candida albicans. Infekcje grzybicze okolic intymnych występują częściej od bakteryjnych, jednak nie oznacza to, że należy je lekceważyć, gdyż również wymagają leczenia i także mogą mieć groźne powikłania. Gdy u kobiety występuje grzybica pochwy, zazwyczaj pH pochwy mieści się w granicach od 3,6 do 4,5, czyli utrzymuje się.
Stan zapalny pochwy związany z infekcją grzybiczą objawia się między innymi pojawieniem się gęstych, białych upławów. Najczęściej opisywane są jako obfita wydzielina o konsystencji twarożku, poza tym są bezzapachowe lub towarzyszy im charakterystyczna, słodka, czy też drożdżowa woń. Przy kandydozie pochwy bardzo często pojawia się też dokuczliwy świąd miejsc intymnych, a także ich podrażnienie oraz niejednokrotnie dyskomfort oraz suchość w pochwie, a dodatkowo dolegliwości bólowe.
Bakteryjne zapalenie pochwy – jak je rozpoznać?
W czasie bakteryjnego zapalenia pochwy dochodzi do zaburzenia składu mikroflory okolic intymnych, co skutkuje spadkiem ilości bakterii kwasu mlekowego oraz nadmiernym namnażaniem się bakterii chorobotwórczych. Zmiany w składzie mikroflory pochwy wiążą się ze zmianami jej środowiska. Bakteryjne zapalenie pochwy wiąże się zazwyczaj z pH w pochwie przekraczającym wartość 4,5. Wartość pH rośnie, gdyż spada produkcja nadtlenku wodoru przez bakterie pożyteczne.
Infekcje intymne pochodzenia bakteryjnego objawiają się przede wszystkim wodnistymi upławami w kolorze szarawym. Ich charakterystyczną cechą jest bardzo nieprzyjemny, rybi zapach. Waginozie nie zawsze towarzyszy swędzenie, czy też zaczerwienienie i podrażnienie okolic intymnych, poza tym często choroba przebiega bez dolegliwości bólowych. Warto też wiedzieć, że w niektórych przypadkach waginoza bakteryjna przebiega bez jakichkolwiek objawów.
Profilaktyka grzybicy pochwy i infekcji bakteryjnych
Nie od dziś wiadomo, że znacznie lepiej infekcjom zapobiegać niż je leczyć. Podstawę, jeśli chodzi o zapobieganie infekcjom intymnym, stanowić powinna prawidłowa higiena miejsc intymnych. Chodzi nie tylko o regularne mycie (ale też nie przesadne, które wypłucze fizjologiczną florę z pochwy). Ważny jest również kierunek mycia i podmywania (zawsze w kierunku od pochwy do odbytu), a także nieużywanie podrażniających środków myjących oraz noszenie przewiewnej bielizny. Profilaktyka grzybicy pochwy i infekcji bakteryjnych to również dbanie o równowagę mikroflory tego wrażliwego obszaru ciała, gdy ta narażona jest na zaburzenia. Mowa między innymi o probiotykach dopochwowych w czasie antybiotykoterapii, a także o preparatach z kwasem mlekowym, które ułatwiają utrzymanie odpowiedniego pH miejsc intymnych.
Biorąc pod uwagę, że często przyczyny grzybicy pochwy bądź infekcji bakteryjnych i innych chorób intymnych wiążą się z aktywnością seksualną, prewencja to również unikanie przygodnych stosunków seksualnych oraz zabezpieczanie się prezerwatywą. W przypadku problemów z suchością pochwy (częste np. przy menopauzie) należy zadbać o jej odpowiednie nawilżenie, gdyż mikrourazy sprzyjają stanom zapalnym i infekcjom intymnym. Przy nawracających infekcjach kobieta powinna również ograniczyć korzystanie z publicznych basenów, sauny czy jacuzzi. Nie bez znaczenia jest również jakość diety – dużo węglowodanów w diecie to np. doskonała pożywka dla grzybów.