Antykoncepcja hormonalna uchodzi za jedną z najskuteczniejszych metod zapobiegania ciąży. Prawidłowo stosowana sprawia, iż prawdopodobieństwo zapłodnienia jest minimalne. O czym należy pamiętać, decydując się na antykoncepcję hormonalną?
Antykoncepcja hormonalna w XXI wieku może przyjmować różne formy. Żeńskie hormony płciowe mogą być podawane w postaci tabletek, plastrów lub zastrzyków. Każde z tych rozwiązań ma swoje zalety i wady, które warto mieć na uwadze przy wyborze metody antykoncepcji. Warto pamiętać, iż to, co sprawdza się w przypadku naszej siostry czy koleżanki, u nas może okazać się nietrafionym pomysłem.
Tabletki antykoncepcyjne zrewolucjonizowały życie kobiet!
Tabletki antykoncepcyjne zrewolucjonizowały życie milionów kobiet na całym świecie. Za ich sprawą panie odzyskały kontrolę nad swoim życiem i zaczęły czerpać radość z seks. Choć trudno w to uwierzyć, nasze matki i babki jeszcze kilkadziesiąt lat temu musiały bardzo uważać, żeby nie zajść w niechcianą ciążę. Dostępne wówczas metody antykoncepcji nie należały do wysoce skutecznych, nic dziwnego, że wiele kobiet na samą myśl o zbliżeniu z partnerem odczuwało tak silny strach, że życie erotyczne było traktowane jako przykry obowiązek, a nie źródło przyjemności. Pierwsze tabletki antykoncepcyjne niosły ze sobą wiele działań niepożądanych, na szczęście postęp, jaki dokonał się w nauce, umożliwił ich wyeliminowanie. Współczesne tabletki antykoncepcyjne są stosunkowo bezpieczne, aczkolwiek istnieją pewne przeciwwskazania do ich stosowania. Z tej formy antykoncepcji powinny zrezygnować kobiety, które w przeszłości chorowały na raka piersi czy jajnika. Przeciwwskazaniem jest również zachorowanie na raka piersi wśród najbliższych członków rodziny – mamy, babci, siostry, cioci. Tabletek antykoncepcyjnych nie powinny przyjmować także kobiety palące papierosy, ponieważ takie połączenie zwiększa ryzyko powstania zatorów.
Nawet jeśli tabletki antykoncepcyjne, które przyjmujesz, ci służą, może okazać się, że ich stosowanie jest uciążliwe. Przede wszystkim antykoncepcja hormonalna jest skuteczna tylko wówczas, gdy przestrzegamy zaleceń specjalistów. Niestety, wielu kobietom zdarza się zapomnieć o przyjęciu pigułki lub pomylić tabletki z blistra. Poza tym ryzyko zajścia w ciążę wzrasta za każdym razem, gdy doświadczamy dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Szczególnie niebezpieczne są wymioty i biegunki, do których dochodzi kilka godzin po przyjęciu pigułki. Działanie antykoncepcyjne tabletek osłabiają też niektóre leki, w tym antybiotyki. Jeśli nigdy nie należałaś do osób szczególnie systematycznych, istnieje małe prawdopodobieństwo, że zmienisz swoje przyzwyczajenia i zaczniesz z zegarkiem w ręku połykać pigułki.
Antykoncepcja hormonalna – plastry antykoncepcyjne
Plastry antykoncepcyjne stanowią doskonałe rozwiązanie dla kobiet prowadzących aktywny tryb życia, którym zdarza się zapomnieć o przyjęciu pigułki. Plastry mają postać kwadratów o wymiarach 45 x 45 mm. Jeden plaster zapewnia działanie antykoncepcyjne przez tydzień, później wymaga zmiana na kolejny. Plastry nosimy przez 3 tygodnie (21 dni), po czym następuje 7-dniowa przerwa. W tym czasie powinno pojawić się krwawienie. Po 7-dniowej przerwie przyklejamy kolejny plaster antykoncepcyjny. W jakich miejscach można przykleić plaster? Jest to możliwe na pośladku, podbrzuszu, zewnętrznych powierzchniach ramion i na barkach. Plastry antykoncepcyjne mają przewagę nad tabletkami, ponieważ nie musimy o nich pamiętać każdego dnia. Niemniej paradoksalnie zdarza się, że brak systematyczności nie wyrabia w kobietach nawyku pamiętania o zabezpieczeniu, przez co plaster znajduje się na ramieniu dłużej niż 7 dni. Do takich sytuacji dochodzi na szczęście stosunkowo rzadko, zwłaszcza jeśli porównamy „zapominalstwo” związane z wymianą plastra z „zapominalstwem” o przyjęciu pigułki. Poza tym plaster nie niesie ze sobą działań niepożądanych w postaci dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego. Niektóre kobiety stosujące doustną antykoncepcję hormonalną skarżą się na nudności – te zazwyczaj ustępują samoistnie, gdy organizm przyzwyczai się do przyjmowania tabletek. Plastry antykoncepcyjne stanowią też mniejsze obciążenie dla wątroby, a ich skuteczność nie ulega obniżeniu podczas zatrucia pokarmowego.
Warto jednak pamiętać, że plastry antykoncepcyjne nie są pozbawione wad. Niektóre kobiety czują się niekomfortowo, nosząc je na ramieniu, z kolei przyklejanie ich do miejsc niewidocznych dla otoczenia takich jak pośladki czy podbrzusze jest niewygodne. Plastry mogą się też odklejać, w ciągu tygodnia ulegają zabrudzeniu. Z kolei alergiczki powinny liczyć się z możliwością wystąpienia reakcji uczuleniowych. Plastry antykoncepcyjne budzą też zastrzeżenia natury estetycznej.
Zastrzyki antykoncepcyjne – metoda podwyższona ryzyka
Zastrzyki hormonalne to metoda, która nie wymaga od nas zachowania czujności. Zastrzyk antykoncepcyjny przyjmuje się raz na kilka miesięcy i w tym czasie nie musimy przejmować się stosowaniem antykoncepcji. Iniekcja to świetne rozwiązanie dla zapominalskich oraz kobiet, które karmią piersią. Zastrzyk w przeciwieństwie do plastra nie rodzi problemów natury estetyczno-praktycznej. Niesie jednak największe ryzyko. Przede wszystkim musimy się liczyć z możliwością wystąpienia działań niepożądanych. Jeśli te pojawią się przy tabletkach, możemy przestać je łykać. Plaster z kolei zawsze można odkleić. Po zastrzyku antykoncepcyjnym musimy poczekać kilka miesięcy na poprawę samopoczucia. Poza tym jeśli po jego przyjęciu, zmienią się nasze plany macierzyńskie, nie będziemy miały drogi odwrotu. Zastrzyki antykoncepcyjne nie są w Polsce zbyt popularne. Wciąż największym zainteresowaniem cieszą się poczciwe pigułki antykoncepcyjne, kobiety, zwłaszcza te młode, proszą też o przepisanie plastrów.
Irmina Cieślik