Wzdęciami nazywamy zespół objawów wynikający z nadmiernie rozdętych powietrzem pętli jelitowych. Wzdęcia opisywane są jako subiektywne uczucie pełności w jelitach, ból brzucha oraz wzmożone uwalnianie się gazów. Zebrany w pętlach jelitowych gaz jest ponadto możliwy do obserwacji dzięki technikom obrazowania medycznego. Wzdęcia zwykle nie są problemem niebezpiecznym, a poradzić sobie można z nimi domowymi metodami takimi jak zmiana trybu życia oraz diety.
Wzdęcia w telegraficznym skrócie
Aby zrozumieć metody przeciwdziałania pojawiania się wzdęć, należy prześledzić przyczyny pojawienia się problemu. Może on dotyczyć każdego, bez względu na wiek czy stan zdrowia. Istnieją jednak czynniki ryzyka, które zwiększają prawdopodobieństwo wystąpienia problemu. Gaz w jelitach zbiera się ze względu na przyczyny: egzogenne oraz endogenne.
Gaz endogenny (o pochodzeniu wewnątrzjelitowym) pojawia się na skutek występowania procesów metabolicznych wewnątrzjelitowych bakterii, stanowiących naturalną florę jelit. Bakterie używają cukrów w celu wytworzenia niezbędnej im do życia energii. Pochodne składniki bakteryjnych procesów metabolicznych to między innymi gazy: głównie dwutlenek węgla oraz metan.
Gaz egzogenny (pochodzący ze środowiska zewnętrznego) trafia do układu pokarmowego drogą pokarmową. Przyczyny połykania powietrza mogą być różne. Najczęstsze z nich to:
- Jedzenie dużymi kęsami – razem z pokarmem do przełyku trafia powietrze.
- Picie napojów gazowanych – gaz z napojów ulatnia się do przewodu pokarmowego.
- Palenie tytoniu – toksyczny dym z papierosa trafia nie tylko do płuc, ale również do przewodu pokarmowego.
Warto pamiętać, że oprócz wymienionych przyczyn gaz może zbierać się w jelitach również na skutek groźnych patologii zdrowotnych m.in. niedrożności przewodu pokarmowego.
Domowe sposoby
W celu pozbycia się problemu ze wzdęciami należy powziąć pewne kroki mające na celu eliminację czynników ryzyka. Działania te można podzielić na związane z dietą i z nią niezwiązane.
Domowe sposoby niezwiązane z dietą dotyczą trybu życia potocznie rozumianego jako prozdrowotny. Uprawianie sportu lub inny rodzaj aktywności fizycznej (WHO zaleca co najmniej 30 minut wysiłku o wzmożonej intensywności dziennie) pozwala nie tylko na zmniejszenie ryzyka sercowo-naczyniowego. Wysiłek fizyczny zmniejsza również ryzyko pojawienia się problemów ze wzdęciami, tak samo jak zaprzestanie palenia tytoniu. W celu pozbycia się już zaistniałego problemu można sięgnąć po preparaty oparte na leku symetykon.
Redukcja czynników ryzyka związanych z dietą to wprowadzenie nawyków w diecie oraz w sposobie spożywania posiłków. Wolne i uważne jedzenie sprawia, że mniej powietrza trafia do przełyku, a następnie do jelit. Ograniczenie cukrów prostych oraz pokarmów powszechnie uważanych za wywołujące problem z gazami pozwala na łagodzenie objawów. Zmiana diety wpływa bezpośrednio na bakterie. Pokarmy wywołujące gazy stymulują do rozwoju i metabolizmu bakterii, które produkują gazy jelitowe.
