Zjawisko przepływu stanowi przedmiot badań psychologii pozytywnej. Życie w stanie flow sprawia, że w pełni angażujemy się w wykonywane zadanie. Musimy widzieć w nim sens. To musi też pozostawać zgodne z wyznawanymi przez nas wartościami. Gdy przytrafia nam się stan podwyższonej świadomości, tracimy rachubę czasu. Czym jest życie w stanie flow?
Spis treści:
- Stan flow, czyli całkowita koncentracja na wykonywanej czynności
- Czym jest życie w stanie flow?
- Zjawisko przepływu jako przedmiot badań psychologii pozytywnej
- Jak uzyskać stan flow?
- Czynniki niezbędne do osiągnięcia stanu podwyższonej świadomości
- Kiedy nie doświadczysz stanu podwyższonej świadomości?
- Poczucie kontroli nad sytuacją bez obaw o porażkę
Stan flow, czyli całkowita koncentracja na wykonywanej czynności
Czy znasz ten stan, gdy przytrafia ci się całkowita koncentracja na czynności, z którą zlewasz się? Temu zjawisku towarzyszy jednocześnie uwolnienie się od własnych emocji. Nagle przestajesz stresować się tym, czy poradzisz sobie w dobie galopującej inflacji. Nie rozmyślasz też nad tym, czy dogadasz się z przyjaciółką w sprawie weekendowego wyjazdu. Gdy przytrafia nam się życie w stanie flow, przestajemy kontrolować upływający czas. Nie ma dla nas znaczenia, czy minęła dopiero godzina czy pięć.
Czym jest życie w stanie flow?
Psycholodzy zauważyli, że nie każda wykonywana czynność funduje nam zjawisko przepływu. Każdy z nas może wymienić zaledwie kilka rodzajów doświadczeń, które okazały się dla niego tak bardzo absorbujące. Możemy tracić rachubę czasu, rozmawiając z przyjaciółką, czytając poradnik psychologiczny lub pisząc artykuł z tematyki, która nas pasjonuje.
Zjawisko przepływu jako przedmiot badań psychologii pozytywnej
Jak wcześniej wspominaliśmy, zjawisko przepływu stało się przedmiotem badań twórców psychologii pozytywnej. Ta ma zupełnie inny wymiar niż ten, do którego przywykliśmy. Zazwyczaj psychologia skupia się na deficytach człowieka, np. trudnościach radzenia sobie ze złością lub problemach z otwartą komunikacją. Tymczasem nasze życie składa się również z pozytywnych doświadczeń. Jednym z nich jest stan flow, którym zajmuje się psychologia pozytywna, której kierunek wytyczył Seligman.
Jak uzyskać stan flow?
Zapewne wielu z nas chciałoby go uzyskać na zawołanie. Niestety, nie jest to możliwe. Warto również nadmienić, iż nie każda czynność wprowadzi nas w stan podwyższonej świadomości. Niektóre okażą się za bardzo wymagające i staną się źródłem frustracji. Inne natomiast będą na tyle lekkie, iż odczujemy znużenie. Aby pojawił się stan flow, zadanie musi odpowiadać naszym kompetencjom i wyzwalać w nas maksimum zaangażowania. Np. znasz się na modzie, więc pisanie o niej wprawia cię w stan podwyższonej świadomości. Mogłoby się wydawać, że podobne doświadczenia staną się twoim udziałem, gdy ktoś zleci ci artykuł o soczewkach. Jeśli jednak fizyka zawsze była twoją piętą Achillesa i do dziś nie potrafisz jej zrozumieć, to taki tekst przekroczy twoje możliwości. Stanie się źródłem frustracji, która pozbawi cię energii możliwej do spożytkowania w bardziej twórczy sposób.
Czynniki niezbędne do osiągnięcia stanu podwyższonej świadomości
Jeśli zastanawiasz się, co sprzyja stanowi przepływu, mamy dla ciebie kilka wskazówek. Po pierwsze, cel zadania musi być jasny i łatwo mierzalny. Np. masz napisać artykuł w oparciu o wytyczne, ma on liczyć odpowiednią ilość znaków. Gdy go stworzysz, możesz sprawdzić, czy spełnia wszystkie założenia. Od osoby, która go zleciła, otrzymasz też feedback.
Kiedy nie doświadczysz stanu podwyższonej świadomości?
Stan podwyższonej świadomości wymaga kompletnej koncentracji na konkretnej czynności. Gdy piszesz artykuł i co chwilę spoglądasz na zegarek, możesz być pewna, że go nie doświadczysz. Pragniesz bowiem, jak najszybciej wyjść z pracy i zająć się innymi sprawami. Gdy pojawia się stan flow, następuje stopienie działań i świadomości w jedno.
Poczucie kontroli nad sytuacją bez obaw o porażkę
Realizując zadanie, które wyzwala w nas stan flow, towarzyszy nam poczucie kontroli nad sytuacją i brak obaw związanych z ewentualną porażką. Dochodzi też do utraty samoświadomości, nagle nie odczuwamy pragnienia czy głodu. Warto podkreślić, iż każdy przepływ wzbogaca nas i zmienia. Może się wydawać, że bardzo łatwo zrealizowaliśmy jakieś zadanie, jednak to kosztowało nas maksimum koncentracji.