Jak być bardziej empatycznym
Fotografia dostarczona przez partnera

Empatia sprawia, że jesteśmy w stanie zmienić perspektywę postrzegania drugiej osoby „wchodząc w jej buty”. Dopiero gdy tego doświadczymy, będziemy wstanie w pełni zrozumieć drugą osobę. Dzięki empatii w życiu osobistym mamy sposobność kreowania prawdziwych, głębokich relacji. Brak empatii uniemożliwia nam budowanie udanego związku i prawdziwej przyjaźni. Mimo, że empatia jest tak ważna, niestety bardzo często jest zaniedbywana. W dzisiejszych czasach cierpimy wręcz na jej deficyt. Na szczęście naukowcy odkryli, że empatia nie jest cechą niezmienną, ale można ją rozwinąć, a nawet jej się nauczyć.

Czym jest empatia?

Empatia jest szerokim psychologicznym pojęciem, które odnosi się do poznawczych i emocjonalnych reakcji człowieka w odruchu na obserwowane doświadczenia drugiej osoby. Mówiąc prościej, empatia to zrozumienie tego, co czują inni i współodczuwanie tego razem z nimi. Nie powinniśmy mylić empatii ze współczuciem. Współczucie umieszcza nas w pewnym sensie wyżej od osoby, której współczujemy – tymczasem empatia to zdolność postawienia się w sytuacji drugiej osoby. 

Podział empatii

Możemy wyróżnić dwa rodzaje empatii:

  1. Empatia emocjonalna, która ma związek z odczuwaniem emocji innych, Chodzi tu o takie emocje jak – strach, ból, gniew czy złość. Osoba z empatią emocjonalną potrafi zrozumieć co jest przyczyną uczuć drugiej osoby, umie je sobie wyobrazić. Sprawia to, że przeżywa podobne stany emocjonalne w stosunku do osoby, z którą empatyzuje. 
  2. Empatia poznawcza, to zdolność przyjęcia sposobu myślenia drugiej osoby i widzenie rzeczywistości z jej perspektywy. Ten sposób widzenia umożliwia nam nie tylko lepsze zrozumienie innych, ale również lepsze i skuteczniejsze komunikowanie się. Poznając wartości i filozofię widzenia świata przez rozmówcę mamy możliwość użycia właściwych słów, omijanie zaś tych, które mogą stanowić przeszkodę. Ten rodzaj empatii pozwala nam łatwo przystosować się do nieznanych osób i szybciej otworzyć się na obcą kulturę. 

Przyczyny odpowiedzialne za budowanie poziomu empatii

  • Predyspozycje biologiczne – to tworzywo jakie dostajemy od swoich przodków
  • Predyspozycje psychologiczne – to zasady jakie wpajano nam w dzieciństwie oraz relacje jakie panowały i panują wśród najbliższych nam osób
  • Predyspozycje środowiskowe – to uwarunkowania, które kształtują nas przez całe życie. Wielu naukowców uważa, że empatia może zmieniać się z wiekiem.

Cechy osoby empatycznej

  • Wrażliwość na krzywdę innych
  • Umiejętność współcierpienia
  • Umiejętność współodczuwania
  • Dostrzeganie tego, co się dzieje wokół
  • Wspieranie bliskich w rozwiązywaniu ich problemów
  • Niesienie pomocy potrzebującym

Czy można być bardziej empatycznym?

Empatię można i trzeba rozwijać. Chociaż rodzimy się z pewnymi określonymi predyspozycjami do empatyzowania, to możemy jeszcze bardziej rozwinąć tę umiejętność. Za empatię odpowiedzialnych jest też kilka innych czynników, o których wspomniałam już wcześniej. Budzi to nadzieję, że do pewnego poziomu można jej się nawet nauczyć, a na pewno już zrozumieć niektóre elementy mechanizmów, mających wpływ na stosunki międzyludzkie. Zakładając, że empatia jest zależna od naszego doświadczenia i procesów poznawczych, możemy przyjąć, że można na nią wpłynąć. Empatię możemy ćwiczyć. Trening empatii omawia zagadnienie budowania zaufania, ważności okazywania zainteresowania. Ćwiczenie empatii daje możliwość zwrócenia uwagi na to, co musi się wytworzyć w relacji interpersonalnej, aby relacja ta mogła być empatyczna.

Przypisy i źródła: