Jaskra (łac. Glaucoma) jest chorobą oczu, które wykrywana jest najczęściej przypadkowo, podczas badania wzroku, mimo że jest ona bardzo groźnym schorzeniem, które może prowadzić do znacznego pogorszenia wzroku lub do jego utraty, poprzez spowodowanie postępującego, nieodwracalnego uszkodzenia nerwu wzrokowego oraz komórek zwojowych siatkówki.
Ocenia się, że z powodu opisywanej choroby cierpi na świecie około 70 milionów osób. W samym roku 2002 aż u 12% osób, spośród tych u których rozpoznano jaskrę, rozwinęła się obuoczna ślepota. W Polsce na glaukomę choruje około 200 tysięcy osób, a znacznie większa liczba jest zagrożona rozwojem jaskry, które jest drugą najczęstszą przyczyną ślepoty na świecie.
Medycyna wyróżnia kilka rodzajów jaskry, a wśród nich jaskrę pierwotną oraz wtórną otwartego kąta przesączania, jak również pierwotną i wtórną zamkniętego kąta przesączania. W każdym przypadku, głównym czynnikiem przyczyniającym się do uszkodzenia nerwu wzrokowego jest niekontrolowany wzrost ciśnienia wewnątrzgałkowego. -Większość jej typów w pierwszym okresie przebiega bezobjawowo. Zmiany – nieodwracalne uszkodzenia nerwu wzrokowego – są dla pacjenta nieuchwytne. Kiedy zaczyna je dostrzegać, są już zaawansowane. Nie mamy wpływu na wystąpienie jaskry, możemy ją jednak skutecznie leczyć. Pacjenci z predyspozycją do jaskry około trzydziestki powinni poddać się badaniu okulistycznemu. W porę wykryta i prawidłowo leczona jaskra pozwala na normalne funkcjonowanie.- mówi profesor Jerzy Szaflik. O przygotowaniu do leczenia jaskry można przeczytać tu:www.tourmedica.pl/informacje/wskazania-do-operacyjnego-leczenia-jaskry/
Objawy jaskry
Bezobjawowym przebiegiem choroby charakteryzuje jaskra otwartego kąta. Mimo występowania podwyższonego ciśnienia wewnątrzgałkowego, objawy schorzenia są najczęściej nieuchwytne, co doprowadza niestety do rozpoznawania jaskry w zaawansowanym stadium, gdy pole widzenia jest znacznie zwężone, ostrość wzroku obniżona, a nerw wzrokowy jest nieodwracalnie uszkodzony. Przyjmuje się, że około 50% pacjentów cierpiących na ten rodzaj glaukomy nie wie o swojej chorobie.
Bardziej oczywiste objawy daje jaskra zamkniętego kąta, ponieważ rozwija się ona nagle, gdy dochodzi do zamknięcia kąta i zablokowania drogi odpływu cieczy wodnistej, co prowadzi do gwałtownego wzrostu ciśnienia wewnątrzgałkowego. Tak zwana jaskra ostra powoduje silny ból oka, ból głowy, nagły spadek ostrości widzenia oraz pojawienie się zamglenia obrazu. Towarzyszą jej również nudności, wymioty, silne poty oraz bradykardia, czyli zwolnienie pracy serca.
Leczenie jaskry
Podczas leczenia jaskry, największe znaczenie ma jej szybkie rozpoznanie i niedopuszczenie do trwałego uszkodzenia nerwu wzrokowego. Celem stosowanej kuracji jest przede wszystkim obniżenie ciśnienia wewnątrzgałkowego, ponieważ tylko w taki sposób możliwe będzie zatrzymanie rozwoju choroby. Metod pozwalających na uratowanie wzroku jest wiele, lekarz okulista może zaproponować nam leczenie farmakologiczne, laserowe oraz chirurgiczne.
Terapia lekami, czyli leczenie zachowawcze, przynosi najlepsze efekty w przypadku jaskry z otwartym kątem przesączania. Odpowiednio dobrane preparaty- krople do oczu, pozwalają zmniejszyć produkcję cieczy wodnistej oraz zwiększyć jej odpływ. W tym celu stosowne są betablokery, inhibitory anhydrazy węglanowej, parasympatykomimetyki, czy analogi prostaglandyn.
Wśród metod laseroterapii wyróżnia się trabekuloplastykę klasyczną (ALT), selektywną (SLT) i mikroplusową (MLT) oraz irydotomię. Irydotomia przeznaczona jest dla osób cierpiących na jaskrę zamkniętego kąta i polega na wykonaniu otworu w obwodowej części tęczówki, dzięki czemu możliwy będzie odpływ cieczy wodnistej. Trabekuloplastyka polega na wykonaniu przypaleń w obrębie kąta przesączania, co również ma umożliwić odpływ cieczy.
Możliwe jest również leczenie operacyjne, a okuliści oferują obecnie wiele metod zabiegów. Miedzy innymi wyróżnia się trabekulektomię, skleroiridektomie, irydektomię, goniotmię, czy fotokoagulację. Leczenie operacyjne przeznaczone jest dla jaskry wrodzonej oraz jaskry zamkniętego kąta przesączania.
Artykuł powstał we współpracy z Tourmedica.pl – portalem pozwalającym umówić się na wizytę u lekarza.
