Wiele osób po utracie zębów zastanawia się, czy proteza zębowa będzie dla nich dobrym rozwiązaniem. Początki z protezą zębową są trudne, ale warto poznać kilka wskazówek, które ułatwią codzienne funkcjonowanie, czyli m.in. mówienie i jedzenie. Natomiast nieodpowiednia higiena protezy może przyczynić się np. do powstawania aft.
Pierwsze początki z protezą zębową
Tak naprawdę proteza[1] jest ciałem obcym w ustach i w związku z tym przez jakiś czas może dochodzić do wydzielania większej ilości śliny. Wraz z upływem czasu efekt ten zmniejszy się, a następnie całkowicie zaniknie. Aby częściej przełykać i pozbyć się nadmiaru śliny, pomóc może ssanie miętówki albo innego twardego cukierka.
Poza tym przez kilka pierwszych godzin od założenia protezy może dochodzić do odczuwania bólu oraz podrażnienia. Jeśli takie dolegliwości będą się utrzymywały przez dłuższy czas, konieczna jest wizyta u specjalisty, gdyż nie można samemu modyfikować protezy.
Proteza zębowa a jedzenie
W przypadku protezy ważne znaczenie ma to, aby się do niej przyzwyczaić. Po jej założeniu może pojawić się odczucie, że inaczej się gryzie albo że jedzenie straciło smak. Jest to związane z tym, że podczas przystosowywania się do protezy mózg człowieka otrzymuje silne sygnały na jej temat. Właśnie te sygnały zaczynają dominować nad tymi, które pochodzą kubków smakowych. Po przyzwyczajeniu się do protezy mózg będzie zwracał większą uwagę już na kubki smakowe. Może również pojawić się problem z rozpoznawaniem gorących napojów i potraw, dlatego trzeba uważać.
Proteza zębowa a mówienie
Kiedy człowiek wypowiada jakieś słowa, to dźwięk tych słów dochodzi do uszu w wyniku drgania w kościach żuchwy i czaszki. Natomiast proteza przyczynia się do zmiany dźwięku, gdyż dochodzi do zwiększenia jego głośności, ale to bardziej zauważają osoby noszące protezy niż inni.
Aby łatwiejsze było mówienie z protezą[2], to warto wcześniej zagryźć zęby oraz przełknąć ślinę, dzięki czemu proteza ustawi się we właściwym położeniu, co spowoduje, że mówienie będzie łatwiejsze.
Czyszczenie protez zębowych
Aby dokładnie wyczyścić protezę zębową, należy do tego wykorzystywać specjalne proszki oraz pasty. Mają one działanie antybakteryjne, a do tego nie uszkadzają powierzchni protezy. Podczas jej mycia należy dobrze wyszczotkować każdą powierzchnię, a najdokładniej te, które mają bezpośredni kontakt z błoną śluzową w jamie ustnej. Zanim ponownie włoży się protezę do ust, należy je wypłukać płukankami aptecznymi albo drogeryjnymi i opłukać też protezę pod strumieniem bieżącej ciepłej wody.
Proteza musi być wyjmowana na noc na przynajmniej 6-8 godzin. Ciągłe jej noszenie może powodować tworzenie się stanów zapalnych błon śluzowych. Może też dochodzić do tego, że będą powstawały afty w jamie ustnej, czyli uszkodzenia błony śluzowej jamy ustnej Poza tym raz w tygodniu należy zdezynfekować protezę za pomocą specjalnych tabletek albo proszku. W aptece można kupić gotowe produkty do stosowania w jamie ustnej, np. w formie żelu, sprayu lub płynu do płukania jamy ustnej. Preparaty zawierające poliwinylopirolidon (PVP) i kwas hialuronowy mają właściwości bioadhezyjne, więc dobrze trzymają się tkanki, szybko łagodzą ból i wspomagają gojenie uszkodzonych tkanek.
Wielu stomatologów uważa, że należy ograniczać stosowanie kremów mocujących, ponieważ mogą one powodować podrażniania błony śluzowej. Takie kremy najlepiej jest stosować tylko na specjalne okazje.
Referencje:
[1] Informacja i pouczenie dotyczące użytkowania protez zębowych akrylowych standardowych i termoplastycznych, Opolskie Centrum Stomatologiczno-Protetyczne, 2018, s. 8-14.
[2] T. Benke, M. Wrzesiewska, Stałe i ruchome uzupełnienia protetyczne – podział, pielęgnacja, rodzaje materiałów [w:] „Praca z Pacjentem”, 3/2017, s. 19-24.
