Klasycyzm to określenie stylu, obecnego zwłaszcza w niektórych krajach w Europie, którego jedną z głównych cechy było ukazywanie kultury starożytnych Greków i Rzymian. Styl panował w różnych dziedzinach – literaturze, muzyce, sztuce. Stylem tym naznaczone były także malarstwo oraz rzeźby. Styl klasycystyczny, w zależności od kraju, panował do końca XVIII wieku, w niektórych rozkwitł w drugiej połowie XVIII wieku i trwał nawet do końca XIX wieku. Jest to styl wzorowy, nieco monumentalny, pierwszorzędny. W jakim wieku dominował? Jakie są jego cechy? Kiedy nastąpił najpełniejszy rozkwit klasycyzmu? Dla kogo jest on idealny?
Historia klasycyzmu
Czym jest klasycyzm? Aby dokładnie opisać ten styl, sięgnijmy do ogólnej definicji. Wedle niej, klasycyzm to styl odwołujący się do antyku, do kultur Rzymian i Greków. Ważnym wydarzeniem w Europie stał się tzw. powrót do źródeł, występując już w renesansie. Klasycyzm jako dominujący styl kształtował takie nurty jak manieryzm, barok czy rokoko. Styl utrzymywał się do końca XVIII wieku, choć gdzieniegdzie trwał nawet do lat 30. XIX wieku lub dłużej.
Najczęściej przywołuje się ten styl w architekturze. Wiele budowli, powstało w tym okresie, a zaliczmy do nich m.in. takie budowle jak: Teatr Wielki w Warszawie, pałace (pałac Potokich), kościoły (kościół św. Magdaleny w Paryżu). Styl we wnętrzach można zobaczyć w Polsce np. w Zamku Królewskim.
Historia stylu wnętrz pochodzi z Francji. To styl, jaki był popularny przez dwa stulecia, oparty jest na prostocie i jasnych regułach, chociaż w każdym kraju wyglądał nieco inaczej. We Francji stawiano np. na pałacowy blask i połysk, w Anglii na dyscyplinę i elementy narodowe, w Rosji był dostojny, harmonijny i uporządkowany.
Na dziedzictwo stylu mają wpływ elementy np. stylu dworkowego, biedermeier (styl mieszczański), styl angielski (tzw. klubowy), a także styl eklektyczny.
Klasycyzm w architekturze – główne cechy stylu
Styl klasycystyczny we wnętrzach jest uniwersalny elegancki, ponadczasowy, wygodny. Charakteryzuje go dobry smak, przytulność i przyjazność wnętrza. Przebywanie w aranżacji klasycystycznej jest dla nas po prostu przyjemne.
Wnętrza cechuje harmonia, powaga, umiar, równowaga, symetria, zastosowanie klasycznych proporcji. Panują tu stonowane, spokojne kolory, bez ekscesów.
Kształt ważniejszy jest niż kolor. W tematyce wyposażenia, ustawienie mebli powinno być symetryczne wobec siebie i powiązane. Jeśli wnętrze wykonane jest na planie koła, dojrzymy to na suficie, podłodze czy zaokrągleniu mebli. Ta sama zasada dotyczy projektów na planie prostokąta. Wszystko powinno być spójne. Kolory są tu spokojne, bez wzorzystych elementów, a w kwestii dodatków, zakazany jest ich nadmiar.
Mówi się, że charakterystycznym elementem stylu są jasne sale, płaskie sufity czy stylowa rzeźba klasyczna. A jak jest naprawdę? W wykończeniu dominują elementy naturalne i drogie – kolumny i pilastry z marmuru, panele z naturalnego drewna, parkiet z drewna, marmuru lub płytek. Do tego ręczna, ozdobna sztukateria.
W klasycyzmie znajdziemy kolory jasne – beż, szary, perłowy, kremowy, złoty, srebrny, jasny zielony, oliwkowy, brzoskwiniowy, a także brązowy. W tkaninach dopuszczalne są odcienie niebieskiego, zieleni czy kolorów piasku. Barwy są miękkie i ciepłe, zabronione są barwy ostre i kontrastowe.
W oświetleniu głównym elementem jest kryształowy żyrandol, a we wnętrzu znajdziemy też świeczniki z brązu, ozdobne kinkiety czy lampy w abażurach z tkaniny. W tkaninach górują tu jedwab czy wełna (np. w dywanach).
Meble to głównie antyki lub nowoczesne meble stylizowane na klasyczne. Powinny być dobrze wykonane, aby służyły latami, eleganckie. W kwestii dekoracji, jak wspomniano, dominuje umiar. Możesz postawić na porcelanę, rzeźbę, figurki z marmuru albo brązu, obrazy (portrety, krajobrazy lub motywy religijne).
We wnętrzach wielkie oczekiwania? Dla kogo klasycyzm?
Klasycyzm to styl preferowany przez osoby uporządkowane, ceniące sobie tradycję, spokój, harmonię i stabilność. To wnętrza dla ludzi ceniących elegancję, luksus.
We wnętrzach klasycznych dominuje wysoka jakość wykonania i naturalne materiały – marmur, granit, dąb, orzech, machoń, kamień, jedwab. To styl bardzo wyrafinowany, gdzie znajdziemy m.in. kolumny, gzymsy, marmurowe kominki, elementy z liśćmi akantu, dębu czy liści laurowych, sztukaterię czy łuki.
W stylu klasycystycznym możemy czuć się bezpiecznie, gdyż nie jest przeładowany. Może czerpać z innych styli i zachowywać elementy eklektyzmu, ale paradoksalnie muszą być one spójne i harmonijne. To styl spokojny, który będzie pasował zarówno do świadomych ludzi z wielką klasą, ceniących sobie sprawdzone, uniwersalne rozwiązania, jak również dla tych, którzy uwielbiają kulturę Rzymian czy Greków i marzą, aby wprowadzić antyczne zasady do nowoczesnego, chaotycznego świata.
To styl dla ludzi, którzy cenią sobie dekoracje o wysokiej estetyce, jasne i piękne. Urządzając dom w stylu klasycystycznym, warto postawić przede wszystkim na wymowne, klasyczne rzeźby i proste, stonowane linie.