Potrzeby żywieniowe zmieniają się z wiekiem. Po 65. roku życia nasze zapotrzebowanie na białko rośnie o 25%. Warto wiedzieć, że w okresie choroby to zapotrzebowanie może wzrosnąć jeszcze bardziej. Konieczność dostarczania większej ilości białka z pożywieniem wynika ze zmniejszonych rezerw tego składnika w organizmie na tym etapie życia na skutek postępującej z wiekiem utraty tkanki mięśniowej. Opiekując się osobą starszą, warto zadbać także o dostarczanie wraz z pożywieniem odpowiedniej ilości wapnia, a także pamiętać o suplementacji witaminy D. Inne ważne składniki, których niedobory mogą pojawić się po 65. roku życia to żelazo, cynk, witamina B6, B12 i kwas foliowy. Obok rosnącego zapotrzebowania na białko, utrata tkanki mięśniowej powoduje u osób starszych jeszcze jedną zmianę w potrzebach żywieniowych – zmniejsza się zapotrzebowanie na energię (kalorie). To wszystko powoduje, że dla osób starszych szczególnie cenne staje się pożywienie, które dostarcza nie tylko samej energii, ale też dużej ilości składników odżywczych.
Jakie są podstawowe zasady żywienia po 65. roku życia?
Są one bardzo podobne jak te obowiązujące dla osób dorosłych. W jadłospisie, zatem nie może zabraknąć warzyw, owoców, produktów zbożowych pełnoziarnistych, produktów mlecznych, chudego mięsa, ryb, jaj, roślin strączkowych, orzechów, a także dobrych tłuszczów. Konieczne jest także wypijanie przynajmniej 2 litrów płynów dziennie i zachowanie aktywności fizycznej na tyle, ile to możliwe. Realizacja tych zaleceń niestety często bywa niezwykle trudna. Wszystko, dlatego, że wraz z wiekiem pojawia się szereg dolegliwości, które utrudniają stosowanie różnorodnej i zbilansowanej diety. Można wśród nich wymienić problemy z uzębieniem, zmniejszoną ilość śliny, trudności z trawieniem niektórych produktów, częste występowanie refluksu żołądkowo-przełykowego, zaburzenia smaku i zapachu, czy pogorszenie regularności wypróżnień. Nie bez wpływu są też liczne choroby współistniejące z wiekiem wymagające przyjmowania leków i często ograniczające apetyt. Z tego względu liczna grupa osób po 65. roku życia, mimo swoich starań i wsparcia ich opiekunów boryka się z problemem niedożywienia.
Jak walczyć z niedożywieniem u osób starszych?
Przede wszystkim, jadłospis musi być dostosowany do indywidualnych możliwości. Jeśli tolerowane są wyłącznie produkty gotowane, to na takich powinno opierać się menu. Produkty twarde i trudne do rozdrobnienia powinny być podawane w takiej formie, by były możliwe do zjedzenia i nie powodowały dyskomfortu. Poleca się również spożywanie mniejszych posiłków, ale częściej. Podawanie ich o podobnych godzinach dodatkowo powinno pomóc w stymulacji apetytu. Jeśli mimo starań zaobserwujemy u osoby starszej utratę masy ciała, nie czekajmy i wraz z lekarzem skonsultujmy możliwość wprowadzenia do menu żywności specjalnego przeznaczenia medycznego. Żywienie medyczne ma tę zaletę, że w małej objętości zawiera znaczną ilość składników odżywczych, w tym białka, jak np. Resource Protein. Ponadto, dzięki płynnej formie i dostępności wariantów o smakach czekoladowym czy różnych owoców może być łatwo spożyta jako deser czy element, np. podwieczorku. Zgodnie z zaleceniami Europejskiego Towarzystwa Żywienia Klinicznego i Metabolizmu, żywienie medyczne powinno u osób starszych zagrożonych niedożywieniem lub niedożywionych, obok klasycznych posiłków, dostarczać każdego dnia dodatkowo 400 kcal i przynajmniej 30 g białka.
Żywność specjalnego przeznaczenia medycznego. Stosować pod kontrolą lekarza. Resource Protein: Do postępowania dietetycznego w stanach niedożywienia i/lub w przypadku ryzyka niedożywienia, któremu może towarzyszyć zwiększone zapotrzebowanie na białko.
