Niektórzy znawcy tematu twierdzą, że niemal wszystkie problemy rodzinne biorą się z zakłóconej komunikacji między osobami. Sprawdźmy, na jakie typowe zakłócenia jest narażona nawet najbardziej kochająca się rodzina.
Komunikacje w rodzinie
Wchodząc w tematykę zakłóceń komunikacji w rodzinie w pierwszym względzie należy odpowiedzieć na pytanie o to, czym jest komunikacja rodzinna. Można ją określić jako proces, który nabiera charakteru interakcyjnego. Każdy członek rodziny – matka, ojciec czy dziecko – jest jednocześnie nadawcą i odbiorcą szeroko rozumianych komunikatów. Osoby tworzące małżeństwo czy rodzinę wiedzą doskonale, że znaczenie komunikacyjne mają nie tylko słowa, czyli tak zwane komunikaty werbalne, lecz również wszelkie zachowania (komunikaty niewerbalne). W tych ostatnich często kryje się więcej treści i przesłania, aniżeli w samych słowach.
Brudna dwunastka
Przeważnie nie zdajemy sobie sprawy z tego, jak bardzo nasze kryzysy małżeńskie i problemy rodzinne wiążą się z nieprawidłową komunikacją. Aby poprawić relacje rodzinne, warto zapoznać się z tak zwaną “brudną dwunastką”, czyli dwunastoma barierami komunikacyjnymi często stosowanymi w naszych domach i stanowiącymi reakcje o wysokim stopniu ryzyka. Bariery te przyporządkować można do trzech głównych typów reakcji, a są to: osądzanie, dawanie rozwiązań i unikanie udziału w troskach drugiego człowieka.
Osądzanie
Osądzanie niejedno ma imię. Może przyjmować formę krytykowania lub etykietowania, a może pójść w jeszcze groźniejszą stronę, na przykład przezywania. Niektórzy rodzinni “osądzacze” czują się uprawnieni do stawiania diagnoz, nazywając swojego współmałżonka chorym psychicznie, gdy ten na przykład z roztargnienia doda do herbaty soli zamiast cukru. Do kategorii osądzania należy również pozornie niegroźne chwalenie połączone z oceną. Czy nie łapiecie się czasem na tym, że komunikujecie swojemu dziecku pochwałę za jakieś zachowanie, dodając jednocześnie, że jest ono takie mądre, grzeczne i dobre? Podprogowym komunikatem dla dziecka jest w takim przypadku informacja o tym, że w sytuacji, gdy nie zachowa się w sposób przez ciebie oczekiwany, będzie w twoich oczach głupie, niegrzeczne i niedobre.