Narcystyczne zaburzenie osobowości to problem, z którym częściej zmagają się mężczyźni. Osoby, które borykają się z tą przypadłością, potrafią zamienić życie swojego otoczenia w piekło. Nie znają bowiem żadnych granic, nie mają też przyzwoitości czy empatii. Nierzadko postępują niemoralnie i nagannie, mimo to niewiele sobie z tego robią, ponieważ zmierzanie po trupach do celu opłaca się we współczesnym świecie. Pozwala zdobyć prestiżowe i dobrze płatne stanowiska. Na dodatek zdradzanie kolejnych partnerek może stanowić dla narcyza źródło przyjemności, podobnie jak zachowania sadystyczne mogą uruchamiać jego układ nagrody. W naszym artykule podpowiadamy, jak stawiać granice narcyzowi.
Spis treści:
- Pierwsze randki i uważne obserwacje
- Czy potrafisz stawiać zdrowe granice?
- Szczera rozmowa z przyjaciółką
- Rozmowa z narcyzem jest jałowa
- Jak stawiać granice narcyzowi? Nie daj się podejść
- Stawianie granic narcyzowi a utrata wspólnych znajomych
- Jak stawiać granicę narcyzowi? Najlepiej zakończyć relację!
- Rozstanie z narcyzem. Przygotuj się na wybuch agresji i furii
- Zmiana numeru telefonu. Kiedy warto zablokować eks?
- Pochwała narcyza, czyli kiedy transakcja biznesowa jest konieczna?
- Przemoc narcystyczna – kiedy zgłosić ją na policję?
- Jak reagować na przemoc narcystyczną?
Pierwsze randki i uważne obserwacje
Związek z narcyzem stanowi źródło cierpienia, dlatego lepiej zawczasu zorientować się, z kim mamy do czynienia. Wbrew pozorom nie jest to wcale takie trudne, choć początkowo narcyz dość dobrze się maskuje. Musi w końcu wywrzeć dobre wrażenie, żebyś w ogóle chciała mieć z nim cokolwiek wspólnego. Pierwsze randki służą poznaniu drugiej osoby. Nie należy do nich podchodzić zbyt poważnie i tworzyć dalekosiężnych planów, ponieważ można się srodze zawieść. Jeśli nie wiesz, z kim masz do czynienia, spróbuj go przetestować. Mała prowokacja to nic złego. Np. facet proponuje ci wyjście do restauracji chińskiej. Powiedz, że nie masz dziś ochoty na kuchnię orientalną i wolałabyś pójść na pizzę. Zobacz, jak zareaguje. Narcyz nie znosi sprzeciwu, nie będzie potrafił ukryć swojej złości i niezadowolenia. Ich wyrażanie zazwyczaj przebiega u niego automatycznie.
Czy potrafisz stawiać zdrowe granice?
Zanim przejdziemy do konkretnej odpowiedzi na pytanie, jak stawiać granice narcyzowi, zastanów się, czy potrafisz stawiać zdrowe granice. Często tego nie umiemy robić. Czasem nikt nas tego nie nauczył. Kiedy indziej nasz brak asertywności wynika z relacji z rodzicami. Niestety, wśród nich również zdarzają się jednostki cierpiące na narcystyczne zaburzenie osobowości. Tacy ludzie regularnie naruszają granice swoich dzieci, nie znoszą sprzeciwu i nie pozwalają im wyrażać własnego zdania. Każda próba wybicia się na autonomię jest przez nich tłumiona. Jeśli pochodzisz z rodziny narcystycznej, prawdopodobnie masz problem ze stawianiem zdrowych granic. Gdy komuś odmawiasz, czujesz się winna. Nierzadko borykasz się też z wyrzutami sumienia i poczucie bycia złą osobą, bo np. nie pomogłaś koleżance w pracy. Jeśli nie popracujesz nad asertywnością, to staniesz się łatwym celem dla narcyza. Oni mają dodatkowy zmysł, by rozpoznać osoby takie jak ty – uległe, dobre, spełniające oczekiwania innych.
Szczera rozmowa z przyjaciółką
W przeszłości cierpiałaś na brak asertywności? Nie jesteś do końca pewna, czy dobrze rozpoznajesz intencje w zachowaniach innych ludzi? Szczera rozmowa z przyjaciółką pomoże ci się w tym wszystkim rozeznać. Zaufana osoba może nas ustrzec przed toksycznym związkiem. Nie bój się opowiedzieć przyjaciółce o pierwszych randkach z nowo poznanym mężczyzną. Jeśli jakieś jego zachowanie nie przypadnie jej do gustu, w twojej głowie powinna zaświecić się lampka alarmowa. Chodzi o to, abyś jej nie lekceważyła. Jeśli kolejne spotkania również obnażą jego wady, zerwij tę znajomość, choćby był najprzystojniejszym facetem na ziemi. Związek z narcyzem czy innym zaburzonym mężczyzną nie przyniesie ci szczęścia. W fazie zakochania często zakładamy różowe okulary i nie widzimy niebezpieczeństw, które majaczą na horyzoncie. W takiej sytuacji warto zdać się na opinię przyjaciółki, ponieważ ona zachowała zdrowy osąd sytuacji.
Rozmowa z narcyzem jest jałowa
Widzisz, że narcyz zachowuje się niewłaściwie. Stosuje wobec ciebie przemoc emocjonalną lub fizyczną – tak popchnięcie czy podduszanie podczas seksu, na które nie wyraziłaś zgody, to również przemoc! Zazwyczaj w pierwszym odruchu chcesz mu zwrócić uwagę na niewłaściwe zachowanie. Rozmowa z narcyzem jest jałowa, dlatego warto ją sobie darować. On nie reaguje na merytoryczne argumenty. Ma w głowie własną wizję, której zaciekle będzie się trzymał. Przyznanie się do błędu uraziłoby jego wątłe ego. Daruj sobie dyskusję z narcyzem i próby wyjaśniania sytuacji. Najlepiej zakończyć taką znajomość. Ktoś popchnął cię raz, następnym razem cię uderzy albo okaleczy. Nie narażaj swojego zdrowia i życia.
Jak stawiać granice narcyzowi? Nie daj się podejść
Martwienie się o narcyza stanowi problem wielu kobiet. On cię uderzył, być może przekroczył twoje granice podczas seksu, a ty się martwisz, czy on cierpi? Nie musisz być świętą Matką Teresą z Kalkuty, koniec z myśleniem o osobach, które nie zasługują na twoją litość. Ktoś, kto celowo cię krzywdzi, nie zasługuje nawet na twoje współczucie. On może płakać, że bez ciebie sobie nie poradzi. Może także grozić, że jeśli odejdziesz, coś sobie zrobi. Nie daj się na to nabrać. To szantaż emocjonalny, który ma cię skłonić do zmiany decyzji. Nie reaguj też na opowieści o trudnym dzieciństwie. Narcyz doskonale zna techniki manipulacji. Ktoś taki nigdy nie zrobi sobie krzywdy, nie musisz się o niego martwić. Nawet jeśli wybierze drogę destrukcji, to jego decyzja.
Stawianie granic narcyzowi a utrata wspólnych znajomych
Stawianie granic narcyzowi stanowi konieczność. Musisz o tym pamiętać. Nie pozwól, aby inni wywierali na tobie presję. Narcyz doskonale wie, co robi. Stawia siebie w roli ofiary, wspólnym znajomym daje się poznać jako dobry facet, który wymieni koło w samochodzie, przyjedzie z akumulatorem do rozładowanego samochodu, zaopiekuje się dzieckiem koleżanki. W rezultacie wiele osób go lubi. Jeśli ty od niego odchodzisz, oni w tobie widzą sprawcę wszelkiego zła, zwłaszcza że on już zapewne zrobił tobie antyreklamę. Jego znajomi będą na ciebie naciskać, byś dała mu szansę. Mogą przy tym zachowywać się mało kulturalnie. Nie ulegaj jednak ich presji. Nie daj sobie wmówić, że jesteś przewrażliwiona i czepiasz się go bez powodu. Musisz po prostu pogodzić się z tym, że stracisz część znajomych, bo oni staną po jego stronie.
Jak stawiać granicę narcyzowi? Najlepiej zakończyć relację!
Nie ma przy tym znaczenia, kim jest dla ciebie narcyz. Może to twój ojciec, koleżanka z pracy lub partner. Jesteś osobą dorosłą i potrafisz o siebie zadbać. Nic tak nie niszczy jak toksyczna relacja, która powoduje ból brzucha i nawracające migreny. Jeśli zastanawiasz się, jak stawiać granicę narcyzowi, to najlepszym rozwiązaniem jest zakończenie relacji. On przestanie wówczas tobą manipulować i straci nad tobą kontrolę. Warto zerwać kontakt nawet z własnym rodzicem, jeśli ten przejawia toksyczną postawę. Pracę zawsze można zmienić, a związek zakończyć i wyprowadzić się od narcyza lub postarać się o to, aby on opuścił twoje mieszkanie.
Rozstanie z narcyzem. Przygotuj się na wybuch agresji i furii
Rozstanie z narcyzem wcale nie jest takie łatwe, jak mogłoby się wydawać. On posiada bardzo wątłe ego i nie pozwoli na to, aby ktoś go odrzucił. Sam może to robić, dotkliwie krzywdząc innych ludzi. Nie akceptuje jednak zamiany ról. Jeśli zdecydujesz się na rozstanie z narcyzem, zadbaj o swoje bezpieczeństwo. Wyprowadź się od niego, gdy jest w pracy lub na delegacji. Zadbaj o to, aby wspólni znajomi i jego rodzina nie znali twojego nowego adresu. Nie tłumacz się ze swojej decyzji. Wiedz, że narcyz będzie szukał kontaktu z tobą, aby zachęcić cię do powrotu. Może też zafundować ci wybuch agresji czy furii. Tacy ludzie nad sobą nie panują i są zdolni do najgorszego.
Zmiana numeru telefonu. Kiedy warto zablokować eks?
Jeśli rozstanie z narcyzem przebiega burzliwie, konieczna może okazać się zmiana numeru telefonu. Jeśli nie możesz sobie na to pozwolić, np. ze względów zawodowych, dodaj numer eks na czarną listę. Teraz większość smartfonów ma taką opcję. Warto go również wyrzucić ze znajomych i poblokować na wszystkich portalach społecznościowych. Uważaj na ataki hakerskie w jego wykonaniu. Wprowadź dodatkowe zabezpieczenia np. weryfikację dwuetapową, zmień hasła na trudne.
Pochwała narcyza, czyli kiedy transakcja biznesowa jest konieczna?
Jeśli zastanawiasz się, jak stawiać granice narcyzowi, musisz wiedzieć, że tradycyjne metody nie znajdują tutaj zastosowania. Czasem trzeba postąpić wbrew sobie. Np. znajdujesz się sam na sam z narcyzem, wiesz, że jest pod wpływem alkoholu i boisz się jego agresji. W takiej sytuacji warto zastosować pochwałę. Powiedz mu, że przygotowuje świetne kolację i zachęć go do gotowania. Możesz wykorzystać ten czas, aby np. wyjść z jego mieszkania. Na myśl o kompletowaniu kogoś tak zdegenerowanego możesz odczuwać wstręt. To jednak transakcja biznesowa albo sprytna zagrywka. Robisz coś, aby uśpić czujność przeciwnika, a następnie zabezpieczyć siebie.
Przemoc narcystyczna – kiedy zgłosić ją na policję?
Przemoc domowa to problem, który warto zgłosić na policję. Zazwyczaj takie informacje pojawiają się w mediach i w wypowiedziach psychologów. Jest w tym sporo prawdy, ale zastanów się, czy masz wyraźne dowody, dzięki którym poślesz eks do aresztu, a następnie za kratki. Jeśli przemoc narcystyczna miała bardziej zakamuflowany przebieg, trudno będzie ci dowieść jego winy, a nawet gdy to się uda, on pozostanie na wolności. Otrzyma bowiem karę w zawieszeniu. Narcyz ma to do siebie, że lubi się mścić. Kiedy wpadnie w furię, postępuje irracjonalnie. Czasem lepiej nie starać się o zakaz zbliżania się, bo on wtedy może spróbować cię zabić. Musisz wyczuć, kiedy możesz sobie na to pozwolić i zgłosić sprawę policji.
Jak reagować na przemoc narcystyczną?
Jeśli przemoc narcystyczną uprawia twoja koleżanka z pracy, czepiając się np. twojego makijażu, zachowuj się wobec niej obojętnie. Możesz powiedzieć, że lubisz taki make up i nie wchodzić w głębszą dyskusję. Im większą obojętność zachowasz, tym szybciej narcyz poczuje znużenie sytuacją. On lubi wzbudzać w tobie silne emocje. Te osłabione, wypłowiałe są dla niego wyjątkowo mało atrakcyjne.