Higiena intymna u kobiet
Tamara Bellis z Unsplash

Tak jak dbamy o higienę jamy ustnej, o czystość skóry twarzy i całego ciała, tak samo powinnyśmy kompleksowo zadbać o higienę intymną. Szeroki wybór kosmetyków oraz preparatów medycznych powoduje, że każda kobieta może dopasować je do własnych wymagań i potrzeb. Oprócz odpowiedniego doboru kosmetyków należy też zwrócić uwagę na codzienne nawyki, które mogą oddziaływać negatywnie na naturalną florę bakteryjną pochwy i prowadzić tym samym do zakażeń i problemów intymnych.

Podstawy w dbaniu o higienę intymną

Można pokusić się o stwierdzenie, że każda kobieta dba o higienę miejsc intymnych, ale bez wątpienia nie każda wie, czy robi to dobrze. Zasadniczo organizm kobiety jest tak „zaprogramowany”, żeby we własnym zakresie utrzymać prawidłową mikroflorę pochwy. Odpowiadają za to pałeczki kwasu mlekowego, które gwarantują w jej wnętrzu zachowanie środowiska kwaśnego, o odczynie pH do 4,5

Jeśli nie ma ku temu wyraźnych wskazań, zwłaszcza natury medycznej, to nie należy się kąpać i myć pochwy kilka razy dziennie. Niewskazane jest też podmywanie się po każdej wizycie w toalecie czy stosowanie nawilżających chusteczek.

Regularnie, ale nie za często

Trzeba podkreślić, że zbyt częste mycie okolic intymnych nie jest wskazane, ponieważ może prowadzić do zaburzeń flory bakteryjnej w pochwie. Kosmetyki stosowane z dużą częstotliwością mogą zaburzać równowagę flory bakteryjnej, dlatego że zabijają również te „dobre bakterie”.  Agresywna higiena miejsc intymnych prowadzi nieuchronnie do zachwiania ich mikroflory. Jeśli do tego dojdzie, potrzeba dużo czasu dla jej odbudowania.

W pochwie znajduje się naturalna bariera ochronna, stanowiąca mieszaninę:

•             śluzu,

•             bakterii,

•             złuszczonych komórek nabłonka,

•             bakterii zakwaszających – pałeczek Doederleina, wytwarzających kwas mlekowy.

Bariera ta chroni pochwę i narządy rodne kobiety przed negatywnym działaniem chorobotwórczych drobnoustrojów. Nadmierna higiena miejsc intymnych powoduje, że wypłukiwane są z pochwy dobre bakterie, traci ona warstwę ochronną i narażona jest na liczne infekcje.  Nadgorliwość jest gorsza od pobieżnego dbania o higienę intymną.

Zaburzenie mikroflory bakteryjnej pochwy

Mikroflorę bakteryjną pochwy może zaburzać nie tylko nadmierna czy nieprawidłowa higiena, ale również:

•             zażywanie niektórych leków, w tym głównie antybiotyków,

•             stosowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej,

•             częste zmiany partnerów seksualnych

•             zaburzenia wydzielenia śluzu w pochwie po 40 roku życia

•             życie w permanentnym stresie,

•             obniżona odporność,

•             zaburzenia flory bakteryjnej przewodu pokarmowego,

•             częste korzystanie z basenu, sauny, jacuzzi,

•             choroby przewlekłe, w tym cukrzyca, Hashimoto i inne choroby o podłożu immunologicznym

Jak wybrać odpowiednie kosmetyki do higieny intymnej?

Do higieny intymnej nie nadaje się mydło – w kostce lub w płynie, ani żel pod prysznic, którego używamy do mycia całego ciała. Zwyczajne mydło ma pH powyżej 8,5, czyli odczyn zasadowy, a wnętrze pochwy ma odczyn kwaśny, dlatego nie należy myć mydłem miejsc intymnych.

Co ciekawe, nawet niektóre płyny oznaczone jako te do higieny intymnej, w rzeczywistości nie są do niej zalecane przez lekarzy ginekologów. Niestety większość tego rodzaju kosmetyków ma w swoim składzie syntetyczne barwniki, substancje aromatyzujące i konserwanty, wywołujące podrażnienia i swędzenie. Najlepiej, aby w składzie wybranego płynu do higieny intymnej znalazły się:

•             substancje regenerujące błonę śluzową pochwy, np. wyciąg z przywrotnika,

•             składniki łagodzące podrażnienia, jak alantoina, czy prowitamina B5,

•             składniki natłuszczające, np. gliceryna i lanolina,

•             substancje o działaniu przeciwzapalnym i łagodzącym, np. wyciąg z nagietka rumianku

•             substancję o właściwościach zakwaszających np. kwas mlekowy

•             pojawiają się również w składzie prebiotyki przywracające prawidłowy mikrobiom w pochwie jak również działają profilaktycznie

Co robić przy częstych infekcjach?

Kobiety, u których często dochodzi do zakażeń w obrębie miejsc intymnych, powinny przyjrzeć się temu, w jaki sposób dbają o swoją higienę. Nie zalecane jest używanie w takiej sytuacji kosmetyków do kąpieli zawierających silnych detergentów, barwników i sztucznych aromatów. Niewskazane są długie, gorące kąpiele – lepiej wziąć prysznic, ponieważ bieżąca woda jest korzystniejsza dla pochwy.

Lekarze w przypadku skłonności swoich pacjentek do grzybicy i nawracających infekcji odradzają stosowanie tamponów i zalecają suplementację probiotykami doustnymi jak również w postaci kapsułek lub globulek dopochwowych.  Stosowanie płynów do higieny intymnej o odpowiednim ph.

Złote zasady higieny intymnej u kobiet

·         po pierwsze, nie przesadzaj z czystością. Wystarczy naprawdę raz czy dwa razy dziennie skorzystać z szybkiego prysznica, aby zachować świeżość. W warunkach polowych, np. w podróży sięgnij po hipoalergiczne chusteczki do higieny intymnej, w składzie których nie ma potencjalnie drażniących barwników i aromatów. W czasie miesiączki i w okresie letnim, kiedy więcej się pocisz, powinnaś stosować higienę okolic intymnych przynajmniej raz dziennie lub częściej, w zależności od potrzeb.

·         po drugie, do higieny intymnej stosuj preparaty do tego przeznaczone, a nie zwykłe mydło czy żel pod prysznic. Najlepiej wykorzystywać hipoalergiczne płyny do higieny intymnej i emulsje.

·         po trzecie, myj się w bidecie lub pod prysznicem – bieżąca woda pozwoli na optymalne zadbanie o higienę pochwy. Woda powinna być ciepła, ale nie gorąca.

·         po czwarte, stosuj odpowiednią higienę po wypróżnieniu, wycierając od przodu do tyłu, a nie na odwrót, dzięki czemu unikniesz przenoszenia potencjalnie chorobotwórczych bakterii z odbytu do pochwy.

·         po piąte, do mycia pochwy używaj ręki lub chusteczek jednorazowych, a do osuszania miejsc intymnych miej przeznaczony osobny ręcznik. Myjki i gąbki wielorazowego użytku, tak jak ręczniki, są miejscem, na którym rozwijają się grzyby, które mogą wywołać infekcję pochwy i okolic.

·         po szóste, obowiązkowo stosuj środki higieniczne podczas krwawienia miesięcznego zgodnie z ich przeznaczeniem. Zmieniaj tampony czy podpaski wystarczająco często i zawsze noś świeżą, czystą bawełnianą bieliznę. Najlepiej unikać przy tym stringów wykonanych ze sztucznych materiałów, które powodują podrażnienia.

·         po siódme, pamiętaj o higienie miejsc intymnych przed i po stosunku płciowym. Po współżyciu zalecane jest oddanie moczu i umycie pochwy delikatnym płynem do higieny intymnej.

·         po ósme, unikaj stosowania dezodorantów do miejsc intymnych. Zwykle są silnie aromatyzowane i mogą powodować uczulenia.

·         po dziewiąte stosuj probiotyki w przypadku stosowania antybiototyków, gdyż to one mogą być przyczyną infekcji miejsc intymnych

Dbajmy o higienę intymną

Higiena intymna jest ważnym elementem ogólnej higieny całego ciała. Trzeba stosować przy niej odpowiednie, zalecane środki myjące, najlepiej hipoalergiczne, które nie wywołują uczuleń. Do tego częste mycie nie jest dobre dla okolic intymnych, ponieważ wyjaławia je i pozbawia ochronnej bariery, przez co narażone są na częstsze podrażnienia i infekcje.