Grypa jest groźną, zakaźną chorobą wirusową, która atakuje nasz układ oddechowy. Jest schorzeniem bardzo zaraźliwym, przenoszonym drogą kropelkową. Zarazić możemy się, gdy osoba chora w naszej obecności kicha lub kaszle. Wirus przenosi się nawet na 24 godziny przed wystąpieniem pierwszych objawów u zarażonego. Z tego powodu bardzo trudno uniknąć grypy w sezonie jej występowania. W Polsce trwa on od września do kwietnia. Choroby nie możemy lekceważyć, ponieważ powikłania pogrypowe mogą być wyjątkowo niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Objawy grypy pojawiają się bardzo szybko i ścinają nas z nóg. Większość z nas zna charakterystyczny ból mięśni i kości, który poprzedza atak choroby. Przyzwyczailiśmy się do wzrostu zachorowań na grypę w okresie jesienno-zimowym. Przez to nie traktujemy schorzenia poważnie. Leczymy się farmaceutykami dostępnymi bez recepty i nadal chodzimy do szkoły czy pracy. Lekceważenie grypy może jednak źle się skończyć. Co roku choruje na nią około 300 milionów osób, a od 0,5 do 1 miliona umiera z powodu powikłań pogrypowych.
Grypa – czym jest?
Grypa to zakaźna choroba wywoływana przez wirusy należące do rodziny ortomyksowirusów. Wyróżniamy ich trzy typy: A, B i C. Dwa pierwsze wywołują choroby o ciężkim przebiegu, które mogą stać się przyczyną epidemii. Typ C występuje u ludzi i świń i powoduje jedynie lekkie infekcje. Według Światowej Organizacji Zdrowia corocznie na grypę zapada około 5-10% dorosłych i nawet 30% dzieci. Schorzenie to w większości przypadków jest samoograniczające się. Oznacza to, że organizm jest sam w stanie je zwalczyć, jeśli jego układ odpornościowy działa prawidłowo. Niestety, u osób starszych, przewlekle chorych lub bardzo młodych wirus może doprowadzić do groźnych powikłań, a nawet śmierci.
Grypa – choroba bardzo zaraźliwa
Wirus grypy przenosi się drogą kropelkową, dlatego rozprzestrzenia się wyjątkowo łatwo i szybko. Chory zaraża poprzez kichanie czy kaszel. Nie musimy mieć z nim nawet bezpośredniej styczności. Wystarczy, że mamy kontakt z przedmiotami, na których osiadły wirusy. Przenosimy je na nieumytych rękach w okolice nosa i ust, ułatwiając im zakażenie naszego organizmu. Wnikają wtedy do komórek nabłonkowych dróg oddechowych i zaczynają się namnażać i zarażać inne komórki. Najgorszą cechą wirusa grypy jest łatwość, z jaką mutuje. Nawet, jeśli nasz organizm zdąży zwalczyć jeden jego typ, jego kolejny wariant z łatwością nas zaatakuje. Najszybsze zmiany materiału genetycznego wykazuje wirus typu A, dlatego to on jest głównie odpowiedzialny za duże epidemie grypy.
Objawy grypy
Grypa często jest mylona z przeziębieniem, choć objawy tych schorzeń znacznie się od siebie różnią. Przeziębienie rozwija się powoli, rozpoczynając się od lekkiego kataru i drapania w gardle. Grypa za to atakuje nas nagle i od razu zaczyna się od gorączki, dreszczy, bólu głowy i mięśni. Chory czuje się rozbity, zmęczony i osłabiony. W następnej kolejności pojawia się u niego ból gardła, nieżyt nosa i suchy kaszel. Dzieci są narażone również na zaburzenia funkcjonowania układu pokarmowego. Cierpią wtedy z powodu biegunki, nudności i wymiotów. Choroba zazwyczaj mija samoistnie po 3-6 dniach, jednak niekiedy jej wynikiem są groźne powikłania pogrypowe.
Powikłania pogrypowe
Powikłania pogrypowe dotykają niewielką liczbę pacjentów. Zazwyczaj występują u osób starszych, małych dzieci, kobiet ciężarnych, osób otyłych lub przewlekle chorych. Grypa prowadzi u nich często do wtórnego bakteryjnego zapalenia płuc, wywoływanego przez bakterie Heamophilus influenzae, Streptococcus pneumonieae oraz Staphylococcus aureus. Chorzy na grypę mogą zapaść również na anginę paciorkowcową. Wirus jest groźny szczególnie dla osób, które cierpią na przewlekłe choroby krążenia lub układu oddechowego. Ich objawy w trakcie grypy mogą się zaostrzyć, co powoduje dodatkowe zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia chorych.
Powikłania niewyleczonej grypy – jak im zapobiec?
W rzadkich przypadkach grypa prowadzi do rozwoju bardzo poważnych chorób. Wyróżnia się wśród nich zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych i mózgu, encefalopatię, zapalenie mięśnia sercowego, sepsę, a nawet niewydolność wielonarządową. Powikłania pogrypowe są wyjątkowo groźne dla naszego zdrowia, dlatego choroby nie warto lekceważyć. Gdy nas zaatakuje, musimy ograniczyć pracę i zadbać o odpoczynek. W ten sposób nasz organizm może zużyć całą energię na walkę z wirusem. Wysiłek, stosowanie używek i ciężkostrawna dieta w trakcie grypy znacznie nas osłabiają, co jest prostą drogą do rozwoju powikłań. Najlepszą metodą zapobiegania grypie są sezonowe szczepienia, które w dużej mierze chronią przed tą chorobą. Przeciwciała ochronne wytwarzają się w organizmie już 7 dnia po zaszczepieniu. Ograniczają ryzyko rozwoju grypy nawet przez 6-12 kolejnych miesięcy.
Karolina Solga