Czym jest psychowzroczność
Zdjęcie autorstwa Nick Demou z Pexels

Jedne osoby lepiej rozumieją swoje zachowanie i emocje niż ich koledzy. Większość z nas jednak nie potrafi zapanować nad uczuciami, pozwala im natomiast przejąć kontrolę nad swoim życiem. Jak temu zapobiec? Czym jest psychowzroczność?

Czym jest psychowzroczność?

Pod terminem psychowzroczność kryje się rodzaj uwagi, który pozwala dostrzec, w jaki sposób funkcjonuje nasz mózg i skąd biorą się takie, a nie inne reakcje na dane zjawiska czy doświadczenia. Ta umiejętność pozwala uniknąć wielu błędów i poprawić nasze relacje międzyludzkie. Ci, którym nieobca psychowzroczność nie wybuchają bez powodu i nie robią swojemu partnerowi sceny zazdrości na środku ruchliwej ulicy.

Zalety psychowzroczności

Psychowzroczność sprawia, że tak łatwo nie ulegamy automatycznym reakcjom. Zanim zrobimy coś, czego później moglibyśmy żałować, analizujemy sprawę i często dochodzimy do ciekawych wniosków. Te pozwalają nam zmienić obraną strategię działania i odnieść sukces, który nie stałby się naszym udziałem, gdyby nie umiejętność rozpoznania, w jaki sposób funkcjonuje nasz mózg.

Jak działa psychowzroczność w praktyce

Np. jesteś na spacerze z przyjaciółką, która opowiada ci z zachwytem o facecie, którego poznała. Nie potrafi przestać analizować jego zachowania, ciągle wraca do tych samych wydarzeń i szczegółów spotkania. Na dodatek twierdzi, że ten jest w niej szaleńczo zakochany, jednak wykazuje objawy nieśmiałości, przez co ona zastanawia się, co zrobić, aby dodać mu odwagi. W pewnym momencie czujesz narastającą irytację. Masz ochotę wybuchnąć i nakrzyczeć na nią, aby przestała o nim mówić. Czujesz, jak wszystko się w tobie gotuje. Teraz możesz wybuchnąć lub skorzystać z psychowzroczności. Jeśli wybierzesz tę drugą opcję, może się okazać, że nie irytuje cię gadatliwość twojej przyjaciółki, ona zawsze tyle mówi i wcześniej ci to nie przeszkadzało. Problem tkwi w tym, że ona za bardzo zachwyca się facetem, który nie jest nią zainteresowany. Ty też kiedyś przeżyłaś podobną historię i ona ci o niej przypomniała. Nie przepracowałaś tamtej sprawy, ona wciąż cię boli. W związku z tym odczuwasz złość w stosunku do przyjaciółki, która nieświadomie ci o niej przypomniała. Zamiast wybuchać, możesz spróbować jej uświadomić, że ten facet nie jest nią zainteresowany. Możliwe, że posiada wiele zalet, ale ogranicza się tylko do bycia miłym, nie wychodzi poza to. Nie widzisz zatem żadnych postaw, by przypuszczać, że on jest zainteresowany twoją przyjaciółką.

Przepływ impulsów kierujących naszym zachowaniem

Impulsy, które sterują naszym zachowaniem, zazwyczaj przechodzą przez trzy obszary mózgu: pień mózgu, układ limbiczny oraz korę mózgową.  Pień mózgu odpowiada za regulację potrzeb fizjologicznych takich jak sen, jedzenie czy seks.  Układ limbiczny wykazuje silną korelację z emocjami, w tym odpowiada za czerpanie przyjemności z seksu. W skład układu limbicznego wchodzi hipokamp, który odpowiada za pamięć długotrwałą. W praktyce oznacza to, iż układ limbiczny zapamiętuje zarówno te czynności, które dostarczają nam przyjemności, jak i te, które niosą cierpienie.

Kora mózgowa decyduje o naszym człowieczeństwie

Kora mózgowa to najmłodszy twór ewolucji, to właśnie ona decyduje o naszym człowieczeństwie i o tym, że w przeciwieństwie do zwierząt, mamy wolną wolę i możemy stłumić impuls.  Kora mózgowa środkowa pozwala kierować swoich zachowaniem i powstrzymać się przed kąśliwą uwagą pod adresem klienta czy koleżanki.

Nazywanie emocji i ich źródeł

Psychowzroczność jest możliwa właśnie dzięki korze mózgowej środkowej. To dzięki niej mamy też wgląd do swoich emocji i potrafimy połączyć je z konkretnymi przeżyciami z dzieciństwa lub wczesnych lat młodości. Np. nasz ojciec nas bił, więc czujemy się nieswojo w kontaktach sam na sam z mężczyznami. Odczuwamy wobec nich szerokie spektrum negatywnych uczuć, które wcale nie muszą znaleźć potwierdzenia w rzeczywistości.